پالسر (Pulser) چیست؟

پالسر (Pulser) به طور کلی به معنای تبدیل کننده است، این تبدیل معمولا تبدیل یک حرکت چرخشی به یک سیگنال الکترونیکی است. اغلب زمانی که بخواهیم یک حرکت مکانیکی را با استفاده از یک دستگاه الکترونیکی نمایش دهیم به یک تبدیل کننده نیاز داریم تا ورودی مناسب  دستگاه الکترونیکی را از حرکت مکانیکی دستگاه دیگر استخراج کند.

پالسر مورد استفاده در جایگاه‌­های سوخت یا به اصطلاح پالسر پمپ بنزین در درون دیسپنسر  قرار دارد. این پالسر بر روی پیمانه­‌گر نصب می­شود و وظیفه دارد تا حرکت چرخشی شفت پیمانه­گر که ناشی از اندازه­‌گیری سوخت عبوری است را به سیگنال تبدیل کند. این سیگنال به عنوان ورودی مناسب برای پردازشگر الکتریکی استفاده شود و پردازشگر بتواند اطلاعات درخواستی را در صفحه نمایشگر برای مشتری نمایش دهد.

پالسر در هر دور چرخش شفت پیمانه‌­گر تعداد مشخصی پالس الکتریکی گسسته تولید می­‌کند. تعداد پالس تولیدی به ازای هر دور چرخش شفت پیمانه­‌گر برای برند­ها و مدل­های مختلف، متفاوت است. این عدد می­تواند از 1000 پالس به ازای هر گالن یا 250 پالس به ازای یک دور چرخش شفت پیمانه­‌گر باشد.

پالسر چگونه کار می‌­کند

پالسر (Pulser) در واقع یک سوئیچ است که به صورت متناوب توسط شفت پیمانه­‌گر و با استفاده از یک رشته دنده فعال می­‌شود. ترمینال­‌های سوئیچ به یک منبع قدرت خارجی متصل می‌­شوند. هربار که سوئیچ بسته ­شود، ولتاژ اعمال شده و زمانی که سوئیچ باز می‌­شود از اعمال ولتاژ جلوگیری می‌­شود. در اکثر سیستم­‌ها این ولتاژ کم پالس توسط یک عنصر فلزی که میدان مغناطیسی متناوب ایجاد می­کند، تولید می­شود. در بعضی از مدل­ها نیز آهنربا­ها در درون دیسک قرار گرفته‌­اند و با چرخش قطب­های مغناطیسی از جلوی سنسور پالس الکتریکی تولید می­شود. درشکل زیر یک پالس گسسته و وضعیت سوئیچ­ها نشان داده شده است.

مدت زمان ماندگاری پالس ها (Duration) و فواصل بین آن­ها (interval) که در این روش تولید می­شوند با سرعت چرخش شفت پیمانه‌­گر تغییر می­کند. اما مقدار آن­ها (ولتاژ) یکسان خواهد بود و در طول هر پالس نیز ثابت خواهد ماند.

پالسر و پردازشگر

پالس­‌های تولیدی به عنوان ورودی به واحد پردازشگر مرکزی(CPU) منتقل می­‌شوند. اولین کاری که CPU باید انجام دهد این است که باید پالس­ها را به عنوان سیگنال از پالسر تشخیص دهد و آن­ را از دیگر سیگنال‌­های ورودی تشخیص دهد. حتی یک سیستم ساده مانند دیسپنسر از منابع ورودی مختلفی برخوردار است که از این ورودی­‌ها می­‌توان به دستگاه­‌های تنظیم مجدد صفر برای توتالایزر و پالسر و دستگاه تنظیم قیمت هر گالن اشاره کرد. این ورودی‌­ها برای پردازش بهتر از یکدیگر جدا شوند.

بنابراین CPU مشخصات سیگنال ورودی را با اطلاعات ذخیره شده‌­اش چک می­کند. هنگامی که مشخص شد منبع سیگنال­‌ها پالسر است، CPU می­تواند اطلاعات را پردازش کند و با شمارش پالس­های گسسته، مقدار سوخت تحویلی و قیمت آن را محاسبه کند. بعضی از اطلاعات ضروری مانند تعداد پالس به ازای هر گالن، قیمت هر گالن، تعداد پالس‌­های دریافتی گذشته و قیمت کلی در حافظه موجود است و CPU از آن­ها استفاده می­کند. و در نهایت CPU اطلاعات خروجی را به صورت سیگنال مناسب به صفحات نمایشگر انتقال می‌دهد. در پردازشگر­هایی که از پالسر (Pulser) استفاده می­کنند تعداد قطعات متحرک کم است بنابراین قطعات عمر بیشتری دارند و خطا نیز کمتر است.

پالسر­ پمپ بنزین

پالسر­های مورد استفاده در پمپ بنزین­ها که معمولا درون دیسپنسر قرار دارند باید ویژگی­های خاصی داشته باشند. این پالسر­ها معمولا با پیمانه‌­گرهای سیلندر پیستونی کار می­کنند که در آن ها حرکت رفت و برگشتی پیستون تبدیل به حرکت چرخشی شفت می­شود. بنابراین باید با این نوع از پیمانه­‌گرها هماهنگ باشند. همچنین پالسری که در درون دیسپنسر  کار می­کند باید ایمنی بالا و استاندارد­های مربوط به محیط­‌هایی با خطر انفجار بالا (ATEX) را داشته باشند.

بعضی از برند­ها پالسر و پیمانه­‌گر را با هم PULSER می‌خوانند. به صورتی که در این پالسر­ها به صورت خطی از یک طرف سیال وارد و از طرف دیگر خارج می­‌شود و سیگنال­‌های مربوط به مقدار سیال عبوری توسط سیم انتقال داده می‌­شود. ظرفیت دبی عبوری، دما و فشار عملکردی و خطا از ویژگی­‌های مهم در انتخاب این پالسرهاست. در ادامه به بررسی چند نمونه از پالسر­هایی که معمولا در دیسپنسر ها استفاده می­شوند می‌­پردازیم.

پالسر GESPASA

GESPASA یکی از تامین کننده‌­های پالسرهایی است که پیمانه‌­گر را نیز شامل می­‌شوند. GESPASA برند شناخته شده ی اسپانیایی است که در حوزه­ی تجهیزات جایگاه­های سوخت فعالیت دارد و در مقاله‌­های دیگر مفصلا درباره­‌ی آن صحبت کردیم.  پالسر­های ارائه شده توسط این برند به صورت خطی و با اتصال فلنج 1 اینچی که با پمپ­‌های همین برند سازگار هستند، بر روی خط انتقال سوخت نصب می‌­شوند  و اطلاعات مربوط به مقدار سوخت را به راحتی استخراج می­کنند و با گازوئیل و روغن­ها سازگار هستند. مدل MGI-110 این برند با سه مدل عرضه شده است که در مدل استاندارد از سیستم Reed و در مدل دیگر از سیستم Hall Effect در پالسر استفاده می‌­شود.

مدل	MGI-110
دبی	5 تا 110 برای گازوئیل و 5 تا 80 برای روغن
فشار عملکردی	0.3 تا 55 bar
دمای عملکردی	10- تا 90+ برای مدل Reed و 10- تا 50+ برای مدل Hall Effect
تعداد پالس	دو کاناله 41 پالس به ازای هر لیتر و کانال
خطا	0.5%

پالسر ELTOMATIC

برند دیگر عرضه کننده پالسر ELTOMATIC است. این برند دانمارکی از سال 1978 فعالیت خود را در طراحی و ساخت تجهیزات  encoder برای صنعت پتروشیمی آغاز کرده است دستگاه­‌های encoder در واقع تجهیزاتی هستند که می­‌توانند شامل مدار، مبدل، نرم‌­افزار، الگوریتم و یا دستگاهی باشند که اطلاعات را از یک فرمت یا کد به فرمت یا کد دیگری که برای تجهیز مورد نظر خوانا باشد تبدیل کنند. بنابراین پالسر نیز که حرکت مکانیکی را به سیگنال الکترونیکی استاندارد برای پردازشگر تبدیل می­کند یک encoder به حساب می­ آید.  این برند 40 سال سابقه فعالیت در زمینه ساخت تجهیزات دارای استاندارد EX را دارد. Encoder های ساخت این شرکت در انواع optical، magnetic و totalizer عرضه می­‌شود.

مدل 01-09 از معروف­ترین encoderهای برند ELTOMATIC است که توانایی اتصال به شفت را دارد و اصطلاحا به shaft encoder می­گویند. این مدل فضای بسیار کمی اشغال می­‌کند اما بدنه­‌ی محکمی دارد و بر روی انواع تجهیزات قابل نصب است. مدل 01-09 منحصرا برای دیسپنسر بنزین ، LPG و گازوئیل طراحی شده است. بنابراین استاندارد ATEX و CENELEC را نیز دارد. اتصال این پالسر به شفت مورد نظر می­‌تواند نوع‌­های مختلفی داشته باشد همچنین امکانات گوناگونی در رابطه با آب بندی پیچ­‌ها و طول، رنگ و نوع سوکت سیم  پالسر ارائه شده است. برند ELTOMATIC تجهیزات جانبی گسترده­ای برای shaft encoderها عرضه کرده‌­است لذا این پالسر­ها با اغلب پیمانه­‌گرهای موجود در دیسپنسر­های بازار متناسب هستند.

مدل	MGI-110
دبی	این مدل فقط پالسر است و پیمانه‌گر ندارد.
فشار عملکردی	این مدل فقط پالسر است و پیمانه‌گر ندارد.
دمای عملکردی	40- تا 60+ درجه سانتی­گراد
تعداد پالس	1 تا 125 پالس بر دور در بعضی مدل­ها تا 227 پالس نیز امکان پذیر است(یک یا دو کاناله)
خطا	0.5 %
وزن	200 گرم

Hall effect: یک نوع خاص از سنسور است که در آن ولتاژ خروجی آن به طور مستقیم با قدرت میدان مغناطیسی رابطه دارد و از آن در تشخیص سرعت و سنجش جریان استفاده می­‌شود.

Reed: یک نوع سوئیچ مغناطیسی است که توسط یک میدان مغناطیس کاربردی کار می‌­کند.