راهنمای انتخاب شیلنگ و اتصالات پنوماتیکی

معرفی شیلنگ و اتصالات پنوماتیکی

سیستم های پنوماتیک وظایف متعددی را برعهده دارند از این رو کاربرد شیلنگ پنوماتیک بسیار مرسوم می باشد. پنوماتیک در لغت به گاز، هوا، یا باد اشاره دارد اما شیلنگ پنوماتیک در صنعت، به عنوان شیلنگی شناخته می شود که توانایی هدایت گاز با فشار بیشتر از اتمسفر را دارد. شیلنگ هوا را می توان به راحتی کوپل کرد یا با قطع سریع مجهز کرد تا اتصالات خط را برای نیازهای شما ساده و کارآمد کند. اغلب می توان شیلنگ هوا را در زمینه های کشاورزی، ساختمانی، انبارها، گاراژها و سایر کاربردهای صنعتی چند منظوره پیدا کرد. شیلنگ های پنوماتیک غالباً رسانا نیستند و در برابر روغن مقاوم می باشند. در این مقاله سعی برآن است با معرفی شیلنگ پنوماتیک و انواع، دانش بهتری نسبت به شیلنگ های پنوماتیک داشته، و در انتها بتوانید راحت تر نیاز خود را با کارشناسان این حوزه مطرح کنید.

معرفی لیست موارد استفاده شیلنگ پنوماتیک

امروزه با وجود دستگاه های پنوماتیکی، تجهیزات جانبی آن ها از جمله اتصالات و شیلنگ های پنوماتیک به یکی از پرمصرف ترین تجهیزات صنعت تبدیل شده است. به علت وسعت کاربرد شیلنگ پنوماتیک در صنعت بسیاری از کارخانه های تولید شیلنگ، تنها در زمینه تولید شیلنگ پنوماتیک فعالیت دارند. در سیستم هایی که در معرض فشار بالای هوا یا آب قرار می گیرد می توان از این تجهیزات استفاده کرد. شیلنگ هوا برای سرویس های هوایی صنعتی، خطوط کمپرسور، ابزارهای پنوماتیک، اسپری فشار کم و سایر موارد استفاده می شود.

انواع شیلنگ پنوماتیک

کاربرد شیلنگ پنوماتیک بر اساس جنس آن ها دسته بندی می شوند. از این رو  آشنایی با جنس شیلنگ های پنوماتیک راه حل موثری برای انتخاب درست شیلنگ پنوماتیک می باشد. لازم به ذکر است که کاربرد شیلنگ پنوماتیک پلی اورتان به علت ویژگی های منحصر به فرد آن، نسبت به بقیه انواع آن رایج تر می باشد.

• شیلنگ پنوماتیک پلی اورتان
• شیلنگ پنوماتیک پلی آمید
• شیلنگ پنوماتیک پلی اتیلن
• شیلنگ پنوماتیک لاستیکی

کاربرد شیلنگ  پنوماتیک

موارد استفاده شیلنگ پنوماتیک به شرح زیر می باشد.

• کشاورزی

• ساخت و ساز
• ابزارهای پنوماتیک
• لوله کشی پنوماتیک
• کارخانه های کریستال و شیشه
• کنترل فرآیند
• کمپرسور هوا
• آزمایشگاه ها
• روباتیک
• بافندگی جوراب

شکل زیر کاربرد شیلنگ پنوماتیک را در بسیاری از صنایع نشان می دهد.

کاربرد شیلنگ پنوماتیک لاستیکی بهتر است یا پی وی سی؟

شیلنگ لاستیکی را  میتوان راحت جمع کرد، انعطاف پذیرند، و برای دماهای مختلف مناسب هستند و قیمت بالایی دارند اما شیلنگ های پی وی سی سبک و ارزان هستند. بنابراین شما باید بین این ویژگی ها انتخاب گر باشید.

کاربرد شیلنگ پنوماتیک برای انتقال سوخت میسر می باشد؟

شیلنگ پنوماتیکی پلی آمیدی در در برابر مواد سوختی مقاوم می باشد بنابراین کاربرد شیلنگ پنوماتیک پلی آمید برای گازوئیل ممکن می باشد، اما این کار به هیچ وجه توصیه نمی شود.

شیلنگ و اتصالات پنوماتیکی موجود در بازار

نام گذاری اتصالات پنوماتیک براساس شکل ظاهری آن ها صورت می گیرد و در اتصالات مینیاتوری تنها یک حرف M در ابتدای آن قرار می گیرد. شناخته شده ترین اتصالات پنوماتیک به شرح زیر می باشد.

• اتصال مستقیم پنوماتیک
• اتصال مهره‌ای پنوماتیک
• اتصال سه راه پنوماتیک
• اتصال زانو پنوماتیک
• اتصال مینیاتوری پنوماتیک

اتصالات

جهت متصل کردن شلنگ های پنوماتیکی به شیر های پنوماتیکی یا منیفولدها (Manifold) از اتصالات پنوماتیک استفاده می شود. هنگام خرید این نوع از اتصالات باید به موارد زیر توجه کرد.

• سایز دنده
• استاندارد دنده
• سایز شلنگ اتصال
• نوع دنده (نری یا مادگی)
• اورینگ دار بودن / نبودن
• شکل فیزیکی

اتصالات پنوماتیک براساس نوع اتصال و عملکرد با یکدیگر متفاوت بوده و در سایزهای مختلف طراحی و تولید شده اند. هریک از این اتصالات با توجه به نوع مصرف و کاربری انتخاب خواهند شد. انواع این اتصالات به شرح زیر خواهد بود.

1- اتصال سه راهی 3way connector

در اتصال سه راهی، یک ورودی و دو خروجی یا بالعکس برای آن در نظر گرفته شده است، که با توجه به مورد ذکر شده، درصورت نیاز به افزایش خطوط اتصال می توان این نوع اتصال را به کار برد. انواع سه راهی در شکل زیر نیز نشان داده شده است.

• اتصال سه راهی مادگی
• اتصال سه راهی نری
• اتصال دو سر شیلنگ یک سر رزوه

2- اتصال زانویی یا Elbow connector

جهت اتصال دو شیلنگ پنوماتیک به یکدیگر استفاده می شود و علاوه بر اتصال، مسیر جریان را نیز تغییر می دهد. با کمک اتصالات زانویی، می توان سایز شیلنگ را نیز تغییر داد.

3- اتصال چهارراهی یا صلیبی یا cross connector

اتصال 4 راهی، نیز یک نوع اتصال پنوماتیک می باشد، یک مسیر ورود جریان می باشد و می توان سه شیلنگ مجزا را برای خروجی به آن متصل کرد.

4- اتصال کاهنده یا reducer connector

اتصال کاهنده هنگامی به کار می رود که تغییر سایز در مسیر وجود داشته و سایز خروجی، کمتر از سایز ورودی است.

5- اتصال نوک یا nipple connector

6- اتصال درپوش یا cap connector

7- اتصال پلاگ یا plug connector

در مواردی که نیاز است یک سمت پوشانده شود از اتصال پلاگ استفاده میشود.

8- اتصال آداپتور یا adapter connector

در صورتی که دو قسمت متصل شده به یکدیگر شباهتی ندارند از رابط مستقیم آداپتور استفاده می شود.

9- اتصال کوپلینگ یا coupling connector

کوپلینگ شیلنگ به اتصالی در انتهای شلنگ گفته می شود تا آن را با یک شلنگ دیگر یا با وسیله دیگر متصل کند. معمولاً از فولاد ، برنج، فولاد ضد زنگ ، آلومینیوم یا پلاستیک ساخته می شود. این نوع اتصال نوعی اتصال مستقیم می باشد.

10- اتصال Union

11- اتصال چرخان یا Swivel fitting

اتصالات از نوع مفصل چرخان برای چرخش اتصال شلنگ طراحی شده اند که از پیچ خوردگی، انقباض و خم شدن بیش از حد جلوگیری می کند. آنها از دو جز اصلی تشکیل شده اند، یک ساقه و یک محفظه که می توانند نسبت به یکدیگر بچرخند و همچنین مهر و موم های داخلی و یاتاقان.

سایز اتصالات پنوماتیک

اتصالات پنوماتیکی در سایزهای استاندارد طراحی و تولید می شوند و باید به این نکته توجه داشت که با توجه به کاربرد و مکان قرار گیری این اتصالات سایزهای متفاوتی برای آن ها در نظر گرفته خواهد شد. برای خرید اتصال پنوماتیکی تنها کافی است که  با توجه به کاربرد شیلنگ پنوماتیک، ابعاد شیلنگ یا هر وسیله ای که باید رابط به آن متصل شود اندازه گیری شده و رابط انتخاب شود. در حالت کلی سایز شیلنگ ها برحسب میلی متر یا اینچ مشخص می شود بنابراین تنها کافی است ابعاد مورد نظر برای اتصال را بدانید تا بتوانید اتصال مناسب را خریداری نمایید.

قیمت شیلنگ و اتصالات پنوماتیکی

قیمت اتصالات پنوماتیک بسته به جنس و برند آن متفاوت خواهد بود. باید به این نکته توجه داشت که تجهیزات پنوماتیک، قسمت مهمی از یک سیستم را تشکیل می دهند که در صورت خرابی می توانند خسارت های زیادی برجای بگذارند، بنابراین هنگام کاربرد شیلنگ پنوماتیک در کاربری های مورد نیاز باید در انتخاب نوع اتصال و جنس آن باید دقت کافی داشته و علاوه بر قیمت اولیه، هزینه کلی هم در نظر گرفته شود. همانطور که اشاره شد.