حساب کاربری

یا

حداقل 8 کاراکتر

استاندارد NFPA : توضیح کامل لیست استانداردهای NFPA

عنوان و لیست استاندارد های NFPA

استاندارد NFPA یا (American National Fire Protection Association) توسط سازمان ایمنی و حریق آمریکا وضع شده است و شامل یک سری قوانین و دستورالعمل های ایمنی در خصوص تجهیزات و صنایع مختلف است. این انجمن در اواخر قرن 19 میلادی و در سال 1895 در بوستون ماساچوست آمریکا تشکیل شد و شروع به نوشتن استاندارد کردند و در ادامه این استاندارد طی قرن بیستم و بیست و یکم توسعه داده شده است.

اکثر کشورهای جهان قوانینی مبنی بر رعایت الزامات استاندارهای NFPA در خصوص تجهیزات مختلف وضع کرده‌اند. استاندارد NFPA الزامات بسیار سختگیرانه ای دارد و عموماً بر دیگر استانداردهای ایمنی رایج در سطح جهان ارجحیت دارد.

روند توسعۀ استاندارد ها در NFPA شامل مراحل زیر است:

  • استانداردها هر 3 تا 5 سال بروز رسانی می­‌شوند.
  • تقریباً حدود 8800 نفر در کمیته های فنی سازمان NFPA فعالیت می­‌کنند.
  • کمیته های فنی هر کدام به موضوعات مختلفی در حوزه های مختلف می­پردازند وتقریباً 260 کمیته در زمینه های مختلف در این سازمان وجود دارد.

در ادامۀ این مطلب لیست تقریباً کاملی از استانداردهای NFPA همراه با عناوین آن ها و موضوع آن­ها ارائه گردیده است.

بیم دتکتور اعلام حریق در چه مکانی استفاده می‌شود؟

لیست استاندارد های NFPA

استاندارد های مربوط به پیشگیری از حریق و تجهیزات آتش نشانی

NFPA 1 : کدهاي پیشگیری از حریق

NFPA 3 : استاندارد تست های یکپارچه پیشگیری از حریق و سیستم های ایمن زندگی

NFPA 10 : استاندارد خاموش کننده های قابل حمل

NFPA 11 : استاندارد فوم های کم، متوسط و پر توسعه

NFPA 11A : استاندارد سیستم فوم های متوسط و پرتوسعه

NFPA 11C : استاندارد تجهیزات سیار و متحرک فوم

NFPA 12 : استاندارد سیستم های خاموش کننده دی اکسید کربن

NFPA 13 : استاندارد نصب سیستم های اسپلینکر

NFPA 14 : استاندارد نصب شلنگ ها و هیدرانتهای آتش نشانی

NFPA 15 : استاندارد سیستم های پاشش آب

NFPA 16 : استانداردهای نصب اسپلینکرهای فوم و آب و سیستم های پاشش فوم و آب

NFPA 17 : استاندارد سیستم های خاموش کننده های شیمیایی خشک

NFPA 18 : استاندارد سیستم های تر

NFPA 20 : استاندارد نصب پمپ های ثابت برای پیشگیری از حریق

NFPA 22 : استاندارد منابع آب آتش نشانی

NFPA 24 : استاندارد نصب تجهیزات آتش نشانی

NFPA 25 : استاندارد بازرسی، تست، تعمیر و نگه داری سیستم های آتش نشانی آبی

NFPA 61 : استاندارد پیشگیری از حریق و انفجار گرد و غبار در فرایندهای کشاورزی و غذایی

NFPA 68 : استاندارد پیش گیری از انفجار بوسیله تخلیه و سوزانیدن

NFPA 69 : استاندارد سیستم های پیش گیری از انفجار

NFPA 70 : کدهای ملی حریق

NFPA 72 : دستورالعمل های سیستم های اعلام و هشدار حریق

FPA 160 : استاندارد استفاده از تاثیرات شعله

NFPA 170 : استاندارد ایمنی حریق و علائم اضطراری

NFPA 291 : توصیه های لازم برای علامت گذاری شیرهای آتش نشانی

NFPA 298 : استاندارد فوم های شیمیایی جهت کنترل حریق بیابان ها

NFPA 906 : راهنمایی جهت رویدادهای حریق

NFPA 921 : راهنمایی جهت بازرسی های آتش سوزی و انفجار

NFPA 1000 : استاندارد تایید و ارائه ی گواهینامه جهت خدمات آتش نشانی

NFPA 1006 : استاندارد کیفیت فنی منابع آتش نشانی

NFPA 1581 : برنامه کنترل بیماری ها در دپارتمان های آتش نشانی

NFPA 1561 : استاندارد سیستم مدیریت سوانح در خدمات آتش نشانی

NFPA 1851 : استاندارد انتخاب، نگه داری و تعمیرات تجهیزات پیشگیری از حریق برای ساختمان های آتش نشانی و مجاور آن

NFPA 1914 : استاندارد تست تجهیزات هوایی آتش نشانی

NFPA 1906 : استاندارد تجهیزات آتش نشانی صحرا و بیابان

NFPA 1901 : استاندارد تجهیزات و لوازم ماشین آتش نشانی

NFPA 1915 : استاندارد برنامه تعمیر و نگه داری پیش گیرانه تجهیزات آتش نشانی

NFPA 1932 : استاندارد استفاده، تعمیر و نگه داری و خدمات تست نردبان های آتش نشانی

NFPA 1931 : استاندارد طراحی و تولید نردبان های آتش نشانی

NFPA 1965 : استاندارد تجهیزات شیلنگ های آتش نشانی

NFPA 1936 : استاندارد اتصالات شیلنگ های آتش نشانی

NFPA 1961 : استاندارد شیلنگ های آتش نشانی

NFPA 1983 : استاندارد طناب های نجات

NFPA 2001 : استاندارد خاموش کننده های تمیز

NFPA 2010 : استاندارد سیستم اطفا حریق ثابت

NFPA 1150 : استاندارد استفاده از فوم های شیمیایی برای آتش های کلاس A

استاندارد های مربوط به پیشگیری از حریق و تجهیزات آتش نشانی

استاندارد های مربوط به مایعات قابل اشتعال و صنایع دارای مواد شیمیایی قابل اشتعال

NFPA 30 : دستورالعمل مایعات قابل اشتعال و احتراق

NFPA 31 : استاندارد نصب تجهیزات نفت سوز

NFPA 33 : استاندارد استعمال اسپری که در مواد قابل اشتعال و احتراق به کار می رود.

NFPA 36 : استاندارد کارخانه های استخراج حلال ها

NFPA 40 : استاندارد ذخیره و کار با فیلم های نیترات سلولزی

NFPA 42 : استاندارد انبار پلاستیک های پیروکسی لین

NFPA 45 : استاندارد حفاظت از حریق در آزمایشگاه های شیمیایی

NFPA 46 : توصیه های ایمنی برای انبار نمودن تولیدات

NFPA 258 : توصیه های کاربردی برای تشخیص دودهای تولید شده از مواد جامد

NFPA 295 : استاندارد کنترل مواد قابل اشتعال

NFPA 329 : توصیه برای مدیریت انتشار گازها و مایعات قابل اشتعال و احتراق

NFPA 430 : دستورالعمل ذخیره سازی جامدات و مایعات اکسید کننده

NFPA 432 : دستورالعمل ذخیره سازی پراکسیدهای آلی

NFPA 434 : دستورالعمل ذخیره سازی حشره کش ها

NFPA 484 : استاندارد فلزات قابل اشتعال

NFPA 485 : استاندارد ذخیره سازی، برداشت و بهره برداری لیتیوم فلزی

NFPA 490 : دستورالعمل ذخیره سازی نیترات آمونیوم

NFPA 495 : دستورالعمل مواد قابل انفجار

NFPA 651 : استاندارد ماشین کاری، انتقال و استخراج آلومینیوم

NFPA 655 : استاندارد برای پیشگیری از حریق ها و انفجارات گوگردی

NFPA 664 : استاندارد پیش گیری از حریق و انفجارات فرایندها و صنایع چوب

NFPA 701 : روش استاندارد تست حریق برای گسترش حریق در منسوجات و فیلم ها

NFPA 704 : سیستم استاندارد برای تعیین و مشخص نمودن خطرات مواد برای واکنش های اضطراری

NFPA 471 : توصیه جهت واکنش در برابر حوادث مواد خطرناک

NFPA 480 : استاندارد ذخیره سازی، برداشت و بهره برداری منیزیم جامد پودری

NFPA 481 : استاندارد ذخیره سازی، برداشت و بهره برداری تیتانیوم

NFPA 482 : استاندارد ذخیره سازی، برداشت و بهره برداری زیرکونیوم

NFPA 560 : استاندارد ذخیره سازی و بهره برداری از اتیلن اکساید جهت ضدعفونی نمودن

NFPA 1125 : دستورالعمل تولید فشفشه

NFPA 1126 : استاندارد استفاده از فن آتش بازی

NFPA 1123 : دستورالعمل نمایش آتش بازی

NFPA 1124 : دستورالعمل تولید، ذخیره سازی و خرده فروشی وسایل آتش بازی

NFPA 8503 : استاندارد سیستم های سوخت پودری

NFPA 400 : کد مواد خطرناک

استاندارد های مربوط به مایعات قابل اشتعال و صنایع دارای مواد شیمیایی قابل اشتعال

استاندارد های مربوط به تجهیزات ذخیره و مصرف اکسیژن و گازهای قابل اشتعال

NFPA 2 : دستورالعمل تکنولوژی هیدروژن

NFPA 50 : استاندارد مصرف اکسیژن و تاسیسات مصرف کننده

NFPA 51 : استاندارد طراحی و نصب سیستم های گازی اکسیژن سوز در جوشکاری و برشکاری

NFPA 52 : دستور العمل سیستم های گازسوز وسایل نقلیه

NFPA 53 : توصیه های لازم در رابطه با مواد، تجهیزات و سیستم هایی که در فضاهای غنی از اکسیژن استفاده می شوند.

NFPA 54 : دستورالعمل سوخت های گازی

NFPA 55 : استاندارد ذخیره سازی و کاربرد سیلندرهای گاز مایع فشرده قابل حمل

NFPA 57 : دستورالعمل سیستم سوخت رسانی وسایل نقلیه با سوخت LNG

استاندارد های مربوط به تجهیزات ذخیره و مصرف اکسیژن و گازهای قابل اشتعال

استاندارد های ایمنی و پیشگیری از حریق تجهیزات برقی

NFPA 73 : دستورالعمل بازرسی برق در ساختمان ها

NFPA 75 : استاندارد حفاظت از تجهیزات

NFPA 76 : استاندارد پیش گیری از حریق تجهیزات ارتباطی

NFPA 77 : توصیه های لازم برای الکتریسیته

NFPA 79 : استاندارد برق برای ماشین آلات صنعتی

NFPA 115 : استاندارد پیش گیری از حریق های ناشی از لیزر

NFPA 110 : استاندارد منابع نیروهای اضطراری و آماده به کار

NFPA 111 : استاندارد ذخیره ی انرژی های اضطراری و منابع نیروی جانشین

NFPA 262 : روش استاندارد انتقال شعله و دود کابل ها و سیم ها

NFPA 318 : استاندارد پیش گیری از تجهیزات نیمه هادی و نیمه رسانا

NFPA 297 : راهنمایی جهت تمرین سیستم های ارتباطی

NFPA 794 : توصیه برای دسته بندی خطرات مایعات، گازها و بخارات قابل اشتعال و مکان یابی برای نصب تجهیزات الکتریکی در محیط های شیمیایی

NFPA 499 : توصیه برای دسته بندی گرد و غبار قابل انفجار و خطرات آن ها و مکان یابی برای نصب تجهیزات الکتریکی

NFPA 731 : استاندارد نصب سیستم ها و تجهیزات امنیت الکتریکی

NFPA 720 : استاندارد نصب دتکتورهای منواکسید کربن و تجهیزات هشدار

NFPA 780 : استاندارد نصب سیستم های صاعقه گیر

NFPA 804 : استاندارد پیشگیری از حریق راکتورهای آب سبک در نیروگاه تولید برق

NFPA 1221 : استاندارد نصب، نگه داری و استفاده از سیستم های خدمات ارتباطی

استاندارد های ایمنی و پیشگیری از حریق تجهیزات برقی

استاندارد های ایمنی و پیشگیری از حریق سیستم های مکانیکی و صنعتی

NFPA 82 : استاندارد زباله سوزها و تجهیزات آن ها

NFPA 85 : دستورالعمل دیگ بخار و خطرات سیستم احتراق

NFPA 86 : استاندارد کوره ها و دیگ ها

NFPA 87 : توصیه های لازم برای گرم کن های سیالات

NFPA 90 : استاندارد نصب سیستم های تهویه و تبرید

NFPA 91 : استاندارد نصب سیستم های تخلیه هوا، گازها و ذرات جامد غیرقابل احتراق

NFPA 302 : استاندارد پیش گیری از حریق در قایق ها و تجهیزات دریایی

NFPA 306 : استاندارد کنترل خطرات گاز لوله ها و مخازن

NFPA 750 : استاندارد سیستم های پیش گیری از حریق به روش میست نمودن آب

NFPA 801 : استاندارد حفاظت از حریق تاسیسات و مواد رادیواکتیو

NFPA 803 : استاندارد پیشگیری از حریق در صنایع اتمی رادیواکتیو

NFPA 820 : استاندارد پیش گیری از حریق تاسیسات تصفیه فاضلاب

NFPA 1962 : استاندارد بازرسی، نگهداری و استفاده از شیلنگ های آتش نشانی، کوپلینگ ها، سر نازل ها و تست شیلنگ های آتش نشانی

NFPA 1963 : استاندارد اتصالات شیلنگ های آتش نشانی

NFPA 1964 : استاندارد نازله ی آب پاش

NFPA 8501 : استاندارد بویلرهای تک مشعل

NFPA 8502 : استاندارد پیشگیری از ترکیدن و انفجار کوره بویلرهای چند مشعل

NFPA 328 : توصیه ها برای کنترل حریق و مایعات قابل اشتعال و گازها در چاه ها، مجاری فاضلاب و سازه های مشابه زیرزمینی

NFPA 1912 : استاندارد تعمیر و نوسازی تجهیزات حریق

NFPA 1925 : استاندارد لوله ها و مخازن اطفا حریق دریایی

NFPA 1911 : استاندارد بازرسی، تعمیر و نگه داری، تست و از رده خارج نمودن خودروهای آتش نشانی

NFPA 1192 : استاندارد ماشین های تفریح و سرگرمی

NFPA 1194 : استاندارد تجهیزات تفریح و سرگرمی پارک ها و کمپ ها

NFPA 32 : استاندارد ماشین آلات خشک شویی

NFPA 37 : استاندارد نصب موتورهای احتراقی و توربین های گازی

استاندارد های ایمنی و پیشگیری از حریق سیستم های مکانیکی و صنعتی

استاندارد های ایمنی و پیشگیری از حریق ساختمان های مختلف

NFPA 88A : استاندارد پارکینگ و ساختار آن

NFPA 88B : استاندارد تعمیرگاه ها وگاراژها

NFPA 92 : توصیه ها برای سیستم کنترل دود

NFPA 96 : استاندارد پیش گیری از آتش سوزی و کنترل سیستم های تهویه در آشپزخانه های تجاری

NFPA 97 : استاندارد دودکش ها، تهویه ها و تجهیزات تولید گرما

NFPA 99 : استاندارد ها برای مراکز درمانی

NFPA 101 : استاندارد های ایمنی حفاظت از جان

NFPA 105 : استاندارد نصب درهای دود و سایر درهای حفاظتی

NFPA 259 : روش تست استاندارد پتانسیل حرارتی مواد ساختمانی

NFPA 261 : روش استاندارد تست برای مشخص نمودن مقاومت در برابر حریق مواد و اسباب خانه بوسیله سیگار روشن

NFPA 255 : روش استاندارد تست سوختن مصالح ساختمانی

FPA 204 : استاندارد تخلیه دود و گرما

NFPA 211 : استاندارد دودکش ها، اجاق ها، تهویه ها و وسایل احتراق

FPA 230 : استاندارد پیش گیری از حریق در انبارها

NFPA 231 : استاندارد انبارهای عمومی

NFPA 232 : استاندارد حفاظت از اسناد و مدارک

NFPA 241 : استاندارد ساختار حفاظت های ایمنی

NFPA 251 : روش استاندارد تست مقاوم در برابر حریق مواد ساختمانی

NFPA 557 : استاندارد بار حریق برای مهندسین طراح مقاومت در برابر حریق ساختمان ها

NFPA 501 : استاندارد ساختمان های تولیدی

NFPA 900 : دستورالعمل انرژی ساختمان

NFPA 909 : راهنمایی جهت حفاظت از منابع فرهنگی، موزه ها، کتابخانه ها و محل های عبادت و پرستش

NFPA 914 : پیشگیری از حریق سازه های تاریخی

NFPA 1402 : راهنمایی برای مراکز آموزش خدمات حریق در ساختمان ها

NFPA 1452 : راهنمایی برای آموزش حریق برای پرسنلی که بررسی حریق ساختمان ها را انجام می دهند.

NFPA 1971 : استاندارد پیش گیری از حریق برای ساختمان های آتش نشانی و ساختمان های مجاور

NFPA 5000 : دستورالعمل ایمنی سازه ساختمان ها

NFPA 555 : راهنمایی جهت ارزیابی پتانسیل صاعقه در خانه

NFPA 1144 : استاندارد کاهش مواجهه ساختمان ها در مقابل حریق های صحرا و بیابان

NFPA 1145 : استاندارد استفاده از فوم کلاس A در اطفا حریق ساختمان ها

NFPA 265 : روش استاندارد تست حریق برای ارزیابی اتاق هایی که توسط منسوجات پر شده است.

NFPA 266 : روش استاندارد تست حریق مبلمان و اسباب مواجه شده با منابع شعله

استاندارد های ایمنی و پیشگیری از حریق ساختمان های مختلف

استاندارد های مربوط به معادن

NFPA 120 : استاندارد پیشگیری از حریق و کنترل آن در معادن ذغال سنگ

NFPA 122 : استاندارد پیش گیری از حریق و کنترل آن در معادن فلزی و غیرفلزی

NFPA 123 : استاندارد پیش گیری از حریق و کنترل آن در معادن زیرزمینی ذغال سنگ

استاندارد های مربوط به معادن

استاندارد های مربوط به راه ها و جاده ها و حمل و نقل

NFPA 130 : استاندارد راهنمای ثابت راه ها و گاردریل ها

NFPA 502 : استاندارد پل ها و تونل ها

NFPA 505 : استاندارد وسایل حمل بار صنعتی

NFPA 513 : استاندارد ترمینال های باربری

NFPA 520 : استاندارد مترو

NFPA 1141 : استاندارد پیش گیری از حریق در زمین های توسعه یافته در حومه شهرها و روستاها

NFPA 1143 : استاندارد مدیریت حریق های صحرا و بیابان

NFPA 299 : استاندارد حفاظت از حریق و دارایی ها در بیایان

NFPA 121 : استاندارد پیش گیری از حریق و کنترل آن برای خودروهای های رو زمینی

استاندارد های مربوط به راه ها و جاده ها و حمل و نقل

استاندارد های درب ها، عایق ها و پوشش های ضد حریق

NFPA 140 : استانداردهای صحنه های نمایش و استودیوهای ساخت فیلم

NFPA 150 : استاندارد حریق و ایمنی در تسهیلات نگه داری حیوانات

NFPA 252 : استاندارد روش های تست درهای ضد حریق

NFPA 253 : استاندارد روش تست پوشش های سطحی در برابر تشعشعات حریق

NFPA 268 : روش استاندارد تعیین آتش گیری سطوح خارجی دیوارهایی که در مواجهه با تشعشع منابع حرارتی هستند.

NFPA 80 : استاندارد درها و پنجره های حریق

NFPA 256 : روش استادارد تست سوختن پوشش های سقفی

NFPA 257 : استاندارد تست حریق پنجره ها و موانع شیشه ای

FPA 203 : پیشنهادات لازم برای پوشانیدن پشت بام

استاندارد های درب ها، عایق ها و پوشش های ضد حریق

استاندارد ایمنی هواپیماها و خدمات فرودگاهی

NFPA 402 : استاندارد عملیات اطفا حریق هواپیمایی

NFPA 403 : استاندارد خدمات اطفا حریق هواپیمایی

NFPA 405 : استاندارد مهارت آتش نشان های فرودگاه

NFPA 407 : استاندارد خدمات سوخت رسانی هواپیما

NFPA 408 :  استاندارد خاموش کننده های قابل حمل دستی هواپیما

NFPA 409 : استاندارد آشیانه هواپیما

NFPA 410 : استاندارد تعمیرات و نگه داری هواپیما

NFPA 414 : استاندارد ماشین های اطفا حریق فرودگاه ها

NFPA 415 : استاندارد ساختمان ترمینال فرودگاه

NFPA 418 : استاندارد فرودگاه هلی کوپتر

NFPA 422 : راهنمایی جهت ارزیابی واکنش حوادث هواپیمایی

NFPA 423 : استاندارد حفاطت از تجهیزات تست هواپیما

NFPA 1003 : استاندارد صلاحیت خاموش کنندگان حریق فرودگاه

استاندارد ایمنی هواپیماها و خدمات فرودگاهی

استاندارد های فردی و گروهی کارکنان ایمنی و آتش نشانی

NFPA 450 : راهنمایی جهت اورژانس پزشکی و سیستم های آن

NFPA 472 : استاندارد صلاحیت مسئولین حوادث مواد خطرناک

NFPA 473 : استاندارد صلاحیت تیم واکنش در شرایط اضطراری

NFPA 600 : استاندارد تیم آتش نشانان صنعتی

NFPA 601 : استاندارد سرویس های امنیتی در کاهش خطرات و پیش گیری از حریق

NFPA 730 : راهنمایی برای مواد امنیتی

NFPA 901 : استاندارد طبقه بندی گزارش های حوادث و اطلاعات پیشگیری از حریق

NFPA 902 : راهنمایی جهت گزارش نویسی حریق در زمینه حوادث

NFPA 903 : راهنمایی جهت گزارش نویسی حریق در زمینه خسارات مالی

NFPA 904 : گزارش نویسی جهت پیگیری حوادث

NFPA 1001 : استاندارد شرایط احراز صلاحیت آتش نشان

NFPA 1002 : استاندارد صلاحیت رانندگان تجهیزات آتش نشانی

NFPA 1005 : استاندارد صلاحیت خاموش کنندگان حریق دریایی

NFPA 1021 : استاندارد احراز صلاحیت افسران آتش نشانی

NFPA 1031 : استاندارد صلاحیت بازرسان حریق و آزمون گران طرح ها

NFPA 1033 : استاندارد احراز صلاحیت بازرسان حریق

NFPA 1037 : استاندارد فرماندهان حریق

NFPA 1041 : استاندارد صلاحیت آموزشیاران خدمات آتش نشانی

NFPA 1051 : استاندارد صلاحیت آتش نشانان صحرا و بیابان

NFPA 1061 : استاندارد صلاحیت حرفه ای تجهیزات ارتباطی ایمنی عمومی

NFPA 1071 : استاندارد صلاحیت تکنسین های امداد و نجات

NFPA 1081 : استاندارد صلاحیت شغلی تیم های آتش نشانی صنعتی

NFPA 1201 : استاندارد خدمات امداد و نجات برای عموم مردم

NFPA 1231 : استاندارد تامین آب برای اطفا حریق حومه شهرها و روستاها

NFPA 1250 : توصیه های کاربردی مدیریت ریسک برای سازمان های خدمات اضطراری

NFPA 1401 : توصیه های کاربردی برای آموزش خدمات حریق در زمینه ثبت و گزارش

NFPA 1403 : استاندارد تکمیل آموزش آتش نشانی

NFPA 1404 : استاندارد آموزش حفاظت از سیستم تنفسی

NFPA 1405 : راهنمایی برای آتش نشانانی که به لوله ها و مخازن دریایی رسیدگی می کنند.

NFPA 1410 : استاندارد آموزش های اولیه برای کارکنان امدادی

NFPA 1451 : استاندارد برنامه آموزشی راهبری وسایل نقلیه در خدمات آتش نشانی

NFPA 1500 : استاندارد برنامه ایمنی و بهداشت شغلی برای دپارتمان های آتش نشانی

NFPA 1521 : استاندارد افسر ایمنی برای دپارتمان های حریق

NFPA 1582 : استاندارد برنامه جامع پزشکی حرفه ای در دپارتمان های آتش نشانی

NFPA 1583 : استاندارد برنامه آمادگی جسمانی برای دپارتمان های آتش نشانی

NFPA 1584 : استاندارد فرایند آماده سازی برای اعضا تیم امدادی و تمارین آموزشی

NFPA 1600 : استاندارد مدیریت در شرایط اضطراری و بلایا

NFPA 1620 : توصیه های کاربردی برای طرح ریزی قبل از حوادث

NFPA 1670 : استاندارد راهبری و آموزش برای جست و جوی فنی

NFPA 1710 : استاندارد ساماندهی و آرایش کارکنان پیشگیری از حریق، امداد در شرایط اضطراری برای عموم مردم بوسیله شاغلین دپارتمان های آتش نشانی

NFPA 1720 : استاندارد سماندهی و آرایش کاکنان پیشگیری از حریق، امداد در شرایط اضطراری برای عموم مردم بوسیله داوطلبین دپارتمان های آتش نشانی

NFPA 1852 : استاندارد انتخاب، تعمیر و نگه داری تجهیزات تنفسی

NFPA 1951 : استاندارد پیشگیری از حوادث برای تیم های فنی امداد ونجات

NFPA 1977 : استاندارد تحهیزات و البسه حفاظتی برای اطفا حریق صحرا و بیابان

NFPA 1981 : استاندارد تجهیزات تنفسی برای شرایط اضطراری

NFPA 1982 : استاندارد سیستم های ایمنی هشدار دهنده برای افراد

NFPA 1984 : استاندارد سیستم های تنفسی برای اطفا حریق صحرا و بیابان

NFPA 1989 : استاندارد کیفیت هوای تنفسی برای حفاظت از سیسم های تنفسی

NFPA 1991 : استاندارد حفاظت از اثرات بخار های مواد خطرناک

NFPA 1992 : استاندارد حفاظت از نشت مایعات و البسه مناسب برای مقابله با آن

NFPA 1994 : استاندارد تجهیزات حفاظتی برای واکنش های اولیه در حوادث تروریستی

NFPA 1999 : استاندارد لباس های حفاظتی برای تیم پزشکی امداد

NFPA 2112 : استاندارد مقاومت در برابر حریق لباس های آتش نشانی

NFPA 2113 : استاندارد انتخاب، نگه داری، استفاده و تعمیر و نگه داری لباس های مقاوم در برابر حریق

NFPA 1975 : استاندارد لباس های مخصوص ایستگاه و کار

استاندارد های فردی و گروهی کارکنان ایمنی و آتش نشانی

استاندارد های مربوط به صنایع سوخت و سوخت رسانی

NFPA 385 : استاندارد وسایل نقلیه مخزن دار جهت مایعات قابل اشتعال و احتراق

NFPA 395 : استاندارد ذخیره سازی مایعات قابل اشتعال و احتراق در سایت های ایزوله و مخازن دفنی

NFPA 386 : استاندارد کشتی های مخزن دار جهت مایعات قابل اشتعال و احتراق

NFPA 289 : روش استاندارد تست حریق برای پکیج های سوخت

NFPA 853 : استاندارد نصب سیستم های جایگاه های سوخت ثابت

NFPA 326 : استاندارد ایمن سازی تانک ها و مخازن در هنگام ورود، نظافت و تعمیر

استاندارد های مربوط به صنایع سوخت و سوخت رسانی

ایمنی حریق چیست؟ نکته هایی از اصول آن

استاندارد NFPA 30A – تأسیسات توزیع سوخت وسایل نقلیه موتوری و گاراژ های تعمیرگاهی

کد استاندارد NFPA 30A (تأسیسات توزیع سوخت وسایل نقلیه موتوری و گاراژ های تعمیرگاهی) از زیر مجموعه های استاندارد ایمنی NFPA می‌­باشد که به بررسی جایگاه ها و سیستم های توزیع سوخت و الزامات ایمنی آن­ها می‌­پردازد. 

این استاندارد شامل ویرایش های مختلفی است که نسخۀ 2003 آن توسط کمیتۀ فنی ایستگاه های خدمات خودرو سازی و دریایی سازمان NFPA و در شهر دالاس ایالت تگزاس آمریکا تهیه و تألیف شده است.

این کد در واقع به عنوان ادامه ای بر فصل 7 استاندارد NFPA 30 می­باشد که توسط کمیتۀ فنی مایعات قابل اشتعال و احتراق توسعه یافته است. در این کد الزامات مفصل تری در خصوص سیستم های سوخت رسانی وسایل نقلیه و سوخت ها و روش های جایگزین ارائه گردیده است. 

اولین نسخۀ این استاندارد در سال 1984 تهیه شد و سپس در سال های بعد حدود هفت ویرایش جدید برای آن ارائه شد و به مرور الزامات موجود در آن کامل تر شده و نواقص آن برطرف گردید.

کد استاندارد NFPA 30A دارای 13 فصل است و در پایان آن 4 قسمت ضمیمه به صورت Annex A, B, C ,D قرار گرفته است. هر کدام از فصول به بررسی و توضیح الزامات مرتبط با یک قسمت یا ویژگی خاص از جایگاه های سوخت می‌­پردازد و ضمیمه ها هم شامل دستورات و توضیحات تکمیلی هستند.

4 فصل اول آن شامل کلیات، مراجع مورد استفاده در استاندارد، تعاریف و مخازن ذخیرۀ مایعات  و فصل 5 و 6 این استاندارد در رابطه با الزامات مرتبط با سیستم لوله کشی جایگاه سوخت و تجهیزات توزیع سوخت شامل دیسپنسرها، پمپ ها، نازل و… است. 

فصل های 7 و 8 و 9 در خصوص الزامات مرتبط با ساختار و ساختمان جایگاه سوخت، الزامات الکتریکی و اقدامات لازم در جایگاه سوخت توضیح داده است. 

در نهایت فصل های 10 و 12 در خصوص الزامات مرتبط با سیستم و تجهیزات بازیافت بخارات و توزیع سوخت های CNG، LNG و LPG است که در ادامه این مقاله به ترتیب به آنها می پردازیم.

NFPA 30A , استاندارد مخازن ذخیره سوخت

فصل 1 : کلیات

کد استاندارد NFPA 30A فقط در رابطه با جایگاه های توزیع سوخت بنزین نیست و در این استاندارد الزاماتی در خصوص سیستم های  توزیع سوخت هایی چون گاز مایع LPG، گاز طبیعی CNG و گاز طبیعی فشرده LNG هم موجود است. هدف از ارائه این استاندارد تضمین ایمنی جایگاه و فرآیند سوختگیری است. هرگونه مایعی که در محدوده و مطابق با الزامات این کد می‌­باشد، به عنوان یک مایع قابل اشتعال و یا قابل احتراق تعریف و شناخته می‌­شود.

طبق استاندارد NFPA 30 مایعاتی که دارای نقطه جرقه یا نقطه فلش (Flash Point) بالای 100 درجه فارنهایت یا 37.8 درجه سانتی گراد باشند، در حوزۀ مایعات قابل احتراق (Combustible Liquids) قرار می­‌گیرند. همچنین مایعاتی که دارای نقطه فلش کمتر از 100 درجه فارنهایت یا 37.8 درجه سانتی گراد باشند به عنوان مایعات قابل اشتعال (Flammable Liquids) دسته بندی می­‌گردند.

فصل 2 : مراجع مورد استفاده در استاندارد

در تألیف کد استاندارد NFPA 30A از یک سری مراجع شامل کد های دیگر استاندارد NFPA و یا دیگر استانداردهای رایج در صنعت سوخت استفاده شده است. از جملۀ این استاندارد های مرجع می‌­توان به موارد ذکر شده در جدول زیر اشاره کرد:

استاندارد کاربرد
NFPA 10 استاندارد خاموش کننده های قابل حمل
NFPA 13 استاندارد نصب سیستم های اسپرینکلر
NFPA 14 استاندارد نصب شیلنگ ها و هیدرانتهای آتش نشانی
NFPA 30 دستورالعمل مایعات قابل اشتعال و احتراق
NFPA 31 استاندارد نصب تجهیزات نفت سوز
NFPA 33 استاندارد استعمال اسپری که در موارد قابل اشتعال و احتراق به کار می‌رود
NFPA 51 استاندارد طراحی و نصب سیستم های گازی اکسیژن سوز در جوشکاری و برشکاری
NFPA 52 دستور العمل سیستم های گازسوز وسایل نقلیه
NFPA 54 دستورالعمل سوخت های گازی
NFPA 55 استاندارد ذخیره سازی و کاربرد سیلندرهای گاز مایع فشرده قابل حمل
NFPA 57 دستورالعمل سیستم سوخت رسانی وسایل نقلیه با سوخت LNG
NFPA 58 استاندارد گاز مایع LPG
NFPA 70 کدهای ملی حریق
NFPA 80 استاندارد درها و پنجره های حریق
NFPA 82 استاندارد زباله سوزها و تجهیزات آنها
NFPA 86 استندارد کوره ها و دیگ ها
NFPA 90 استاندارد نصب سیستم های تهویه و تبرید
NFPA 91 استاندارد نصب سیستم های تخلیه هوا، گارها و ذرات جامد غیر قابل احتراق
NFPA 101 استانداردهای ایمنی حفاظت از جان
NFPA 211 استاندارد دودکش ها، اجاق ها، تهویه ها و وسایل احتراق
NFPA 253 استاندارد روش تست پوشش های سطحی در برابر تشعشعات حریق
NFPA 326 استاندارد ایمن سازی تانک ها در هنگام ورود، نظافت و تعمیر
NFPA 385 استاندارد وسایل نقلیه مخزن دار جهت مایعات قابل اشتعال و احتراق
NFPA 8501 استاندارد بویلرهای تک مشعل
NFPA 8502 استاندارد پیشگیری از ترکیدن و انفجار کوره بویلرهای چند مشعل
API 607 تست آتش برای شیرهای با نشیمنگاه منعطف
ASTM D5 استاندارد روش تست نفوذ مواد قیری
ASTM D323 استاندارد تست و راه اندازی فشار بخار فرآورده های نفتی
UL 842 استاندارد شیرآلات برای مایعات قابل اشتعال
UL 2085 استاندارد پوشش حفاظتی برای تانکرهای رو زمینی حاوی مایعات قابل اشتعال و احتراق
UL 2245 استاندارد نصب پایه ها و مخزن دفنی ذخیره سوخت
ANSI/UL 87 استتاندارد وسایل برقی توزیع سوخت

فصل 3: تعاریف

در این فصل لیستی از تعاریف برخی کلید واژه‌های پر کاربرد در این کد استاندارد ارائه گردیده است. بسیاری از تعاریف ارائه شده ساده و بدیهی هستند و یا قبلاً به آن­ها اشاره شده است. در زیر برخی از تعاریف موجود در فصل سوم استاندارد NFPA 30A آورده شده است:

زیر زمینی (Basement) : 

سازه یا تجهیزاتی که بیش از نیمی از آن زیر زمین قرار گرفته باشد و دسترسی به آن جهت امور آتش نشانی سخت است.

تجهیزات انباشت و توزیع (Bulk plant or Terminal) : 

این تجهیزات شامل مخزن، لوله کشی، تانکرهای حمل سوخت و … است که در مراحل تخلیه و بارگیری سوخت فعالیت می­‌کنند.

تجهیزات فوقانی توزیع سوخت (Dispensing Device, Overhead Type) : 

این سیستم شامل یک سری تجهیزات مرتبط با هم است که وظیفۀ توزیع سوخت از محل ذخیره که معمولاً جایگاه سوخت است به مصرف کننده که وسایل نقلیه هستند را بر عهده دارند. از جملۀ این وسایل می­‌توان به دیسپنسر، نازل، شیلنگ و… اشاره کرد.

در ادامۀ این فصل تعاریفی از مفاهیمی چون مایعات قابل اشتعال و احتراق، فشار بخار، مخازن زیر زمینی و رو زمینی، تجهیزات بازیافت بخارات و… ارائه شده است که هر کدام از این موارد به طور کامل و مفصل در مقاله های مربوط به قسمت های حمل، ذخیره و توزیع سوخت و سوخت و فراورده های نفتی موجود در اینرژی مگ به طور مفصل توضیح داده شده اند.

فصل 4 :مخازن ذخیرۀ مایعات

این فصل از استاندارد NFPA 30A به بررسی انواع مخازن ذخیرۀ سوخت ها و مایعاتی چون روغن های روانکار، گریس ها، مایعات پاک کننده و … می­‌پردازد.

الزامات کلی ذخیره مایعات عبارتند از :

  1. درصورت استفاده از ظروف برای ذخیرۀ سوخت و مایعات نامبرده شده باید این ظروف به صورت کاملاً ایمن و استاندارد باشند و حداکثر حجم آن­ها 227 لیتر یا 60 گالن باشد و خارج از ساختمان ها نگه داری شوند.
  2. مخزن ذخیره باید دارای فاصله کافی از تجهیزات تخلیه و توزیع باشد و به نحوی از آن­ها جدا شود.
  3. مایعات قابل اشتعال و احتراق نباید در مخازن زیر زمینی ذخیره گردند، مگر در حالتی که امکان تهویه و خروج بخارات فراهم گردد. سیستم خروج بخارات مخزن زیر زمینی باید قادر باشد تا قابلیت خروج حداقل 1 cfm/ft2 (0.3 m3/min/m2) بخار را اشته باشد و این خروج بخارات باید کمتر از  4 m3/min یا 150 cfm باشد.
  4. در صورتی که مخزن ذخیره در ارتفاعی قرار گیرد که به علت وجود نیروی جاذبه، جریان به صورت ثقلی به سمت دیسپنسرها برقرار شود، لازم است تا در خروجی مخزن و قبل از ورود جریان به سیستم لوله کشی و دیسپنسرها یک شیر قطع کن برقی تعبیه شود. هنگامی که دیسپنسر کار نمی­‌کند، حتی در صورت وجود خرابی و نشتی در لوله ها و شیلنگ ها، به علت بسته بودن شیر برقی جریانی از مخزن خارج نمی‌­گردد و به بیرون نشت نمی­‌کند.

توضیحات مربوط به مخازن دفنی در فصل 4 و 5 کد استاندارد NFPA 30 آورده شده است.

مخازن ذخیرۀ مایعات

مخازن دفنی (زیر زمینی) ذخیرۀ سوخت و مایعات قابل اشتعال

در ادامه برخی از مطالب مربوط به مخازن رو زمینی در کد استاندارد NFPA 30A ارائه گردیده است.

  • مخازن زیر زمینی و رو زمینی قابلیت استفاده به جای هم را ندارند و اصولاً دارای سیستم و تجهیزات متفاوتی با یکدیگر هستند.
  • مخازن رو زمینی موجود در یک مجموعه باید دارای حداکثر ظرفیت فردی 45400 لیتر (12000 گالن) باشند و ظرفیت کل مخازن باید از 181700 لیتر (48000 گالن) تجاوز نکند.
  • محل قرار گیری مخزن باید به گونه ای باشد که از هرگونه برخورد و تصادف محافظت شود و هیچگونه پاشش سوختی نباید در حین بارگیری و پر کردن آن به محیط رخ دهد.
  • مخازن باید دارای سیستم های کنترلی جهت پیشگیری از نشتی و سیستم تهویه و خروج بخارات باشند.

مخازن رو زمینی ذخیرۀ سوخت و مایعات قابل اشتعال

طاق مخازن ذخیره سوخت

بعضی از مخازن رو زمینی و زیر زمینی به علت حفاظت بیشتر از سازۀ مخزن به صورت طاقدار (Vaults in Tanks) ساخته می­‌شوند.

الزامات کلی برای طراحی و ساخت طاق مخازن در زیر آورده شده است :

  • دیواره و کف طاق باید از بتون مسلح با حداقل ضخامت 15 سانتی متر یا 6 اینچ ساخته شود.
  • سقف طاق مخازن اصولاٌ از مواد ضعیف تری نسبت به دیواره ها ساخته می­شود، چرا که فشار بر دیواره ها بیشتر است.
  • باید با محاسبۀ نیرو های وارد بر طاق استحکامات لازم در نظر گرفته شود. این نیروها شامل نیروی فشار هیدرواستاتیک مایع داخل مخزن، فشار وزن خاک قرار گرفته بالای سطح مخزن و فشار وارد از طرف وزن خودروهای عبوری از بالای آن می­‌باشد.
  • طاق های مجاور به وسیلۀ دیوارۀ مشترک از هم جدا می­شوند.
  • در محفظۀ طاق نباید به جز دریچۀ دسترسی هیچ سوراخ و دریچۀ دیگری وجود داشته باشد و تجهیزات تهویه و خروج بخارات باید مستقیماً به مخزن متصل باشند.
  • طاق مخازن رو زمینی باید به نحوی طراحی شود که مقاومت لازم در برابر باد و زلزله را دارا باشد.
  • اقدامات آتش نشانی لازم باید در مجاورت طاق در نظر گرفته شود.

مخازن زیر زمینی با طاق محافظ برای ذخیرۀ سوخت و مایعات قابل اشتعال

تجهیزات تخلیه بخارات مخازن ذخیره سوخت

از آن­جایی که وجود بخار در مخازن مسأله خطرناکی است و می‌­تواند سبب انفجار شود، لازم است تا تمهیداتی در خصوص تخلیۀ بخارات مخازن در استاندارد NFPA 30A اندیشیده شود.

تجهیزات تخلیه بخارات مخازن ذخیره سوخت

تجهیزات تخلیه بخار مخازن

در ادامه برخی نکات ذکر شده در کد استاندارد NFPA 30A در خصوص تخلیه بخارات مخازن ذکر گردیده است:

  • لوله های ونت که برای تخلیه طبیعی بخارات مخزن استفاده می­‌شوند باید دارای حداقل ارتفاع 3.6 متر معادل 12 فوت از سطح زمین باشند.
  • سیستم خروج بخارات مخزن زیر زمینی باید قادر باشد تا قابلیت خروج حداقل 1 cfm/ft2 (0.3 m3/min/m2) بخار را اشته باشد و این خروج بخارات باید کمتر از  4 m3/min یا 150 cfm باشد.
  • سیستم تخلیه بخارات باید به گونه ای طراحی شود که حرکت هوا در تمام قسمت های آن فراهم شود. مجراهای تأمین و خروج بخارات باید تا 75 میلی متر (3 اینچ) گسترش یابند، اما این مقدار نباید از  305 میلی متر (12 اینچ) بیشتر گردد.
  • نصب سیستم تخلیه و خروج بخارات باید مطابق با کد استاندارد NFPA 91 انجام شود.
  • هنگام بارگیری مخزن سوخت لازم است تا هنگامی که 25% از حجم مخزن پر شد آلارم به صدا دراورده شود و دریچه و شیر لازم جهت تخلیه بخارات باز شود.

اقدمات ضد حریق در مخازن ذخیره سوخت

برای جلوگیری از ایجاد آتش و خطر در مخازن لازم است تا اقدامات زیر صورت گیرد:

  • جلوگیری از هرگونه نشتی و خرابی در مخزن و لوله ها و اتصالات
  • عدم اخلال در سیستم تخلیه بخارات برای مدت بیش از 2 ساعت
  • استفاده از شیر مانع سر ریز مخازن و آلارم های هشدار دهنده
  • کنترل دمای مخزن و مایع درون آن با توجه به مقادیر اندازه گیری شده در آزمایشات در حضور آتش
  • استفاده از رنگ و پوشش های ضد حریق برای مخازن روزمینی

مخازن ضد حریق

NFPA 30A، لوله کشی و اجزاء سیستم توزیع سوخت

در ادامۀ این مطلب فصل های بعدی کد استاندارد NFPA 30A شامل فصل های 5 و 6 در خصوص الزامات مرتبط با سیستم لوله کشی جایگاه سوخت و تجهیزات جایگاه سوخت شامل دیسپنسرها، پمپ ها، نازل و… آورده شده است.


NFPA 30A، لوله کشی و اجزاء سیستم توزیع سوخت

فصل پنجم : لوله کشی

این فصل در مورد الزامات مرتبط با سیستم های لوله کشی (Piping) در جایگاه های توزیع سوخت است. اصولاً سیستم پایپینگ متشکل از قسمت های زیر می‌­باشد:

لوله، شیلنگ، فلنج، پیچ و مهره، واشر، شیرآلات، اتصالات، اتصالات انعطاف پذیر، قسمتهای تحت فشار اجزای دیگر از قبیل اتصالات انبساطی و صافی ها، دستگاه هایی که به منظور دستیابی به اهدافی مانند مخلوط کردن، جداسازی، تفریق، توزیع، اندازه گیری، کنترل جریان یا مهار ثانویه مایعات و بخارهای مرتبط در خدمت آنها هستند.

در فصل 5 کد استاندارد NFPA 30 توضیحاتی در خصوص طراحی، ساخت، مونتاژ، آزمایش و بازرسی سیستم لوله کشی جایگاه سوخت ارائه گردیده است.

لوله کشی سیستم های توزیع سوخت معمولاً از جنس لوله های فلزی و بدون انعطاف است اما این امر برای اسکله های شناور موجود در دریا دارای استثناء است که به صورت زیر می‌­باشد. در جائیکه توزیع سوخت از یک سازه یا اسکله شناور در آب است، باید از شلنگ انعطاف پذیر روغنی تأیید شده مجاز به منظور ارتباط بین ساحل و ساختار شناور یا اسکله، و بین بخش های جداگانه سازه شناور استفاده شود. 

این امر به این علت است که به دلیل تغییرات در سطح آب و یا امواج دریا سازۀ اسکلۀ شناور دارای تغییر محل می­‌شود و در صورتی که لوله کشی از انعطاف لازم برخوردار نباشد می‌­تواند سبب گسیختگی سیستم و ایجاد خطر گردد.

الزامات مرتبط با سیستم های لوله کشی (Piping) در جایگاه های توزیع سوخت

الزامات سیستم لوله کشی جایگاه های سوخت

از جمله الزامات در خصوص سیستم های لوله کشی جایگاه های سوخت در این کد استاندارد عبارتند از:

  • لوله کشی باید به نحوی انجام شود که لوله ها و اتصالات از آسیب های فیزیکی در امان باشند. این لوله ها باید درمسیرهای مشخص با دیواره های محافظ قرار گیرند و فشار زیادی به آنها اعمال نگردد. همچنین باید لوله ها به هیچ وجه در معرض آتش نباشند.
  • هر بخشی از سیستم لوله کشی که با خاک در تماس باشد، لازم است تا مطابق یک رویه مهندسی خوب از خوردگی محافظت شود.
  • کلیۀ لوله های سیستم انتقال سوخت که داخل ساختمان و خارج از محوطۀ دیسپنسرها هستند، لازم است تا به وسیلۀ طوقه های محافظ افقی و عمودی پوشانده شوند. این طوقه های محافظ باید دارای قابلیتی باشند که حداقل 2 ساعت در برابر آتش مقاومت کنند.
  • هر لوله انتقال سوخت باید با کد رنگ یا مارک مخصوص مشخص شود تا محصول و سیالی که از آن عبور می­‌کند معلوم گردد. کد رنگ یا مارک باید در طول عمر نصب لوله در حالت واضح و خوانا حفظ شود.
  • شیرهای قطع کن و شیر یکطرفه هایی که در مسیر سیستم لوله کشی قرار دارند، لازم است تا به شیر فشار شکن متصل باشند. این امر از این رو انجام می­شود که هرگونه افزایش فشار ناگهانی در جریان به علت تغییر ناگهانی دبی سیال توسط شیرها و یا تغییرات حرارتی در دمای سیال موجود در مخزن، توسط تجهیزات کاهندۀ فشار خنثی گردد.

نصب تجهیزات لوله کشی

برخی الزامات در نصب و اتصال سیستم پایپینگ عبارتند از:

  • شعاع خم برای لوله کشی و لوله هایی که خم شده اند ، نباید کمتر از مقدار توصیه شده توسط سازنده باشد.
  • اتصالات انعطاف پذیر در سیستم لوله کشی باید برای کاربرد های زیر استفاده شود :
  • محل اتصال لوله های ورود و خروج مایعات، لولۀ ونت خروجی بخارات و لولۀ بازگشت بخارات به مخازن زیرزمینی
  • در محل پایۀ هر نوع لولۀ ونت
  • در نقاطی که لوله کشی تغییر جهت می­‌دهد برای کاهش فشار و تنش در آن نقاط می‌­توان از اتصالات انعطاف پذیر استفاده کرد.
  • در صورتی که از لوله کشی پلاستیکی تقویت شده با فایبرگلاس (FRP) استفاده می­شود، چنانچه هر دو شرط زیر برقرار باشد لازم نیست از اتصالات انعطاف پذیر استفاده گردد. اول اینکه قطر لوله بالای 100 میلیمتر (4 اینچ) نباشد و دوم این که هنگامی که از اتصال برای تغییر جهت لوله استفاده می­‌شود میزان فاصلۀ تغییر جهت از 1220 میلیمتر (4 فوت) کمتر نباشد.

تست و آزمایش سیستم لوله کشی

تمام لوله ها و سیستم های مهار کننده و اتصالات لوله ها باید قبل از قرار گیری در محل و پوشاندن توسط طوقه ها و استفاده از آن ها مورد آزمایش قرار بگیرند. این آزمایش ها شامل مراحل مختلفی است که در زیر به آن ها اشاره می­‌گردد.

تست مهار ثانویه لوله ها (Secondary Containment Piping)

لوله کشی مهارکننده ثانویه باید دارای فضای بینابینی (حلقوی) باشد که به صورت هیدرواستاتیک یا با فشار هوا با حداقل فشار نسبی 34.5 کیلو پاسکال (5 psi) مورد آزمایش قرار گیرد و یا باید مطابق با لیست یا دستورالعمل های تولید کنندگان آزمایش شود. منبع فشار باید درون سیستم مورد آزمایش بسته شود تا اطمینان حاصل شود که آزمایش بر روی یک سیستم بسته انجام شده است.

تست تعمیر و نگهداری و نشتی (Maintenance and Leak Detection Testing)

در این تست باید نشتی های سیستم مشخص گردد و سیستم لوله کشی که مایعات قابل اشتعال یا قابل احتراق را عبور می­دهد، نباید از نظر پنوماتیک آزمایش شود. در سیستم های پمپاژ از راه دور، هر پمپ باید در قسمت تخلیه، دستگاه ردیابی نشتی را نصب کند تا در صورت عدم استفاده از لوله کشی و دیسپنسرها، آثار وجود نشتی مشخص گردد.

هر وسیله ردیابی نشت باید حداقل هر سال یک بار مطابق با دستورالعمل های سازندگان بررسی و آزمایش شود تا از نصب و عملکرد مناسب آن اطمینان حاصل شود.

NFPA 30A ، نشت یاب سیستم لوله

لوله کشی ونت (Vent Piping)

الزامات مربوط به لوله کشی سیستم ونت مخازن ذخیرۀ سوخت جهت خروج بخارات در بخش 5.7 استاندارد NFPA 30 قابل مشاهده است و از دیگر نکات مهم در این خصوص عبارتند از:

  • لوله های تهویه برای ذخیره مخازن حاوی مایعات قابل اشتعال و احتراق فقط به منظور تخلیۀ بخارها باید در جهت رو به بالا انجام شوند و حداقل 3.6 متر (12 فوت) بالاتر از سطح خاتمه یابند.
  • در صورتی که لولۀ ونت از سایه بان یا دیواره ای دیگر بالاتر از مخزن عبور نماید لازم است تا حداقل به میزان 1.5 متر یا 5 فوت از سطح سایه بان بالاتر رود.

NFPA 30A ، لوله کشی ونت

فصل ششم : سیستم توزیع سوخت

این فصل در واقع الزامات و خصوصیات تجهیزات و لوازم سیستم توزیع سوخت در جایگاه ها و مراکزی که سوخت را به وسایل نقلیه و مصرف کنندگان می­‌رسانند، بیان می­‌کند. برخی از این الزامات که شامل موارد کلی و جزئی در سیستم توزیع سوخت هستند، در زیر آورده شده است:

سکوها و دیسپنسرها

  • محل قرار گیری دیسپنسرها و وسایل توزیع سوخت باید به صورت زیر باشد:
  • فاصلۀ 10 فوت یا بیشتر از خطوط املاک دیگر
  • فاصلۀ 10 فوت یا بیشتر از ساختمان ها به غیر از سایبان ها و ساختمان هایی که سطوح دیواره خارجی قابل احتراق دارند یا ساختمان هایی که دارای سطح دیواری خارجی قابل احتراق نیستند اما نمی‌­توانند بیش از یک ساعت برابر آتش مقاومت کنند.
  • جایگاه باید به گونه ای باشد که وسیلۀ نقلیه ای که می­خواهد در آن سوخت گیری کند به طور کامل داخل محدودۀ جایگاه قرار بگیرد.
  • زمانی که شیلنگ دیسپنسر کاملاً کشیده می­‌شود، نازل نباید به فاصلۀ کمتر از 1.5 متر (5 فوت) از حد خروجی جایگاه برسد.
  • سوخت نباید با فشار در ظروف و بشکه ها ریخته شوند که ممکن است سبب پاشش آن به محیط شود.
  • مایعات قابل اشتعال و احتراق موجود در مخازن ذخیره ثابت، با استفاده از پمپ های ثابت و فیکس شده  از مخازن منتقل می شوند تا امکان کنترل جریان و جلوگیری از نشت یا تخلیه تصادفی، وجود داشته باشد.
  • تغییر ساختار و بهبود عملکرد دیسپنسر ها منوط به انجام آزمایش های متعدد و کسب اجازه از مراجع و سازمان های ذی صلاح است.
  • عملکرد پمپ ها باید به گونه ای باشد که هنگام برداشتن نازل از جای خود شروع به کار کنند و این امر توسط تجهیزات کنترلی، کنترل گردد. همچنین این سیستم کنترل باید به گونه ای باشد که زمانی که تمام نازل ها در جای خود قرار می­گیرند، پمپ ها خاموش شوند.
  • دیسپنسرها باید روی سکوهای بتنی سوار شوند تا از برخورد وسایل نقلیه با آن­ها و ایجاد صدمات محافظت گردند. همچنین باید سعی شود تا دیسپنسرها و سکوهای سوختگیری در زمین شیب دار نصب نشوند.
  • دیسپنسرهای مخصوص پر کردن تانکرهای سوخت در صورت وجود در جایگاه، لازم است تا 6 متر (20 فوت) از دیسپنسرهای توزیع سوخت وسایل نقلیه فاصله داشته باشند.
  • زمانی که لازم است دیسپنسر مورد تعمیرات قرار گیرد و انجام این تعمیرات می­‌تواند ریسک ایمنی به دنبال داشته باشد، لازم است تا نکات زیر قبل از انجام تعمیرات رعایت گردد:
  • فقط افراد متخصص و آگاه در انجام تعمیر و نگهداری مورد نیاز، باید کار را انجام دهند.
  • تمام جریان برق موجود در دستگاه هایی از قبیل دیسپنسرها، پمپ ها و تجهیزات کنترلی باید از مدار اصلی قطع شوند.
  • در صورت نصب شیر اضطراری قطع کن در دیسپنسرها، لازم است تا این شیر بسته شود.
  • هنگام تعمیر از تردد وسایل نقلیه و افراد غیر مجاز در فاصلۀ کمتر از 6 متری دیسپنسرها جلوگیری شود.
  • الگوهای ترافیک و حرکت وسایل نقلیه موتوری در تأسیسات توزیع سوخت (جایگاه سوخت) باید به گونه ای طراحی شود که مانع از حرکت وسایل نقلیه ای شود که نمی­توانند وارد محل عبور و قرار گیری ماشین ها هنگام سوخت گیری شوند.
  • قبل از ورودی لولۀ سوخت به دیسپنسر لازم است یک شیر قطع کن اضطراری (Breakaway Valve) نصب شود تا در صورت اعمال ضربه به دیسپنسر یا بالا رفتن حرارت به علت آتش سوزی، این شیر به طور خودکار جریان سوخت را به سمت دیسپنسر قطع کند. این شیر باید مطابق با دستورالعمل های سازندگان در محل نصب شود.
  • ویژگی بسته شدن خودکار شیر قطع کن اضطراری باید در زمان نصب و حداقل یک بار در هر سال پس از آن با قطع دستی اتصال آزمایش شود. سوابق این آزمایشات باید در محل نگهداری شود یا توسط مرجع دارای صلاحیت قضایی ظرف 24 ساعت پس از درخواست کلامی یا کتبی در دسترس برای بازرسی قرار گیرد.

NFPA 30A ، دیسپنسر جایگاه

پمپ های شناور

این قسمت از فصل ششم کد استاندارد NFPA 30A اشاره به سیستم های توزیع سوختی دارد که فرایند انتقال سوخت از مخزن به دیسپنسرها توسط پمپ یا پمپ هایی صورت می­‌گیرد که درون خود دیسپنسرها نیستند و به عبارتی همان پمپ های شناور موجود در مخازن ذخیرۀ سوخت هستند که از مخزن سوخت را مکش کرده و به دیسپنسرها می‌­فرستند. الزامات مربوط به پمپ های شناور موجود در این استاندارد عبارتند از :

  • پمپ ها باید به گونه ای در سیستم طراحی و استفاده شوند که فشار هیچ نقطه ای از سیستم از فشار کاری مجاز آن بیشتر نشود.
  • هر پمپ شناور باید دارای یک وسیله ردیابی نشت در سمت تخلیه باشد که در صورت نشت لوله و یا یک دیسپنسر، با ایجاد علامت صوتی یا نور قابل مشاهده، نشتی را اطلاع دهد. هر دستگاه تشخیص نشت باید حداقل هر سال یک بار مطابق با مشخصات سازندگان بررسی و آزمایش شود تا از نصب و عملکرد مناسب آن اطمینان حاصل شود.
  • نحوۀ قرار گیری پمپ باید به نحوی باشد که روی آن فشاری وارد نشود و از صدمات و آسیب ها در امان باشد.
  • دریچۀ مخزن که پمپ شناور روی آن نصب می­شود، نباید بزرگتر از حد لازم برای بازرسی و نگهداری بوده و باید دارای یک پوشش مناسب باشد.

پمپ های شناور

شیلنگ سوخت

شیلنگ سوخت وسیله ای است که از دیسپنسر خارج شده و در انتهای آن نازل قرار دارد. شیلنگ سوخت انعطاف پذیر است و سوخت را از دیسپنسر به خودرو انتقال می­دهد. الزامات مربوط به شیلنگ سوخت عبارتند از:

  • طول شیلنگ در جایگاه های سوخت نباید از 5.5 متر (18 فوت) تجاوز کند. در سیستم های توزیع سوخت وسایل دریایی که لازم است طول شیلنگ از 5.5 متر بیشتر باشد، باید شیلنگ در برابر آسیب های مختلف محافظت شود.
  • شیر اضطراری قطع کن (Breakaway) باید در هردو طرف شیلنگ سوخت خروجی از دیسپنسر نصب شود، تا درصورتی که یکی از آن­ها در زمان حادثه عمل نکرد دیگری به وظیفۀ خود عمل کند.

شیلنگ سوخت

نازل سوخت

نازل در واقع آخرین قسمت از تجیزات انتقال دهندۀ سوخت در جایگاه است که سوخت خارج شده از دیسپنسر را پس از عبور از شیلنگ، به باک خودرو منتقل می‌کند. الزامات مربوط به نازل های سوخت در کد استاندارد NFPA 30A عبارتند از:

  • اتصال شیلنگ و نازل باید محکم باشد و طبق بخش 19A کد استاندارد UL 842 انجام گردد.
  • در محل خروج شیلنگ از دیسپنسر باید یک شیر قطع کن در نظر گرفته شود تا چنانچه شیر نازل خراب شد و نتوانست جریان را متوقف کند، آن شیر بسته شود و جریان سوخت به بیرون نریزد. همچنین زمانی که عمر نازل پایان یافته و بخواهد تعویض شود، با بستن این شیر مورد نظر عملیات تعویض نازل سوخت به سهولت انجام می­‌گردد.
  • نازل های سوخت باید دارای قطع کن اتوماتیک باشند تا در زمان سوختگیری، هنگام پر شدن باک خودرو، نازل به طور اتوماتیک جریان را متوقف کند.

NFPA 30A ، نازل سوخت

تجهیزات قطع کن اضطراری الکتریکی (Emergency Electrical Disconnects)

سیستم های توزیع سوخت باید با یک یا چند دستگاه خاموش کننده اضطراری الکتریکی کاملاً مشخص کنترل شوند. این تجهیزات کنترلی باید در مکان های مناسب نصب و استفاده شوند و فاصلۀ آن­ها با دیسپنسرها نباید کمتر از 6 متر (20 فوت) و یا بیشتر از 30 متر (100 فوت) باشد.

این تجهیزات کنترلی باید در زمان اضطراری جریان برق کلیۀ دیسپنسرها، پمپ ها، تجهیزات و لوازم جانبی برقی، کنترلی و مدار های سیگنالی را قطع کنند. پس از حل مشکل برای وصل کردن مجدد جریان، اوپراتور باید به صورت دستی این کار را انجام دهد و نحوۀ تنظیم مجدد آن باید از مراجع ذی صلاح برگرفته شود.

همچنین جهت اطمینان از عملکرد صحیح سیستم می­توان از چند تجهیز کنترلی جداگانه در سیستم استفاده کرد تا در مواقع اضطراری در صورت عدم عملکرد یکی از تجهیزات قطع کن، دیگر تجهیزات وظیفۀ مرتبط با آن را انجام دهند.

قطع کن ها باید علاوه بر عملکرد اتوماتیک، قابلیت عملکرد دستی را هم داشته باشند تا در صورت لزوم و مثلاً در موقع تعمیرات، اوپراتور بتواند به صورت دستی جریان برق تجهیزات را قطع کند.

تجهیزات قطع کن اضطراری الکتریکی

NFPA 30A، الزامات ساختمانی، الکتریکی و عملیاتی جایگاه سوخت

در ادامۀ این مطلب فصل های بعدی کد استاندارد NFPA 30A شامل فصل های 7 و 8 و 9 در خصوص الزامات مرتبط با ساختار و ساختمان جایگاه سوخت، الزامات الکتریکی و اقدامات لازم در جایگاه سوخت آورده شده است.

NFPA 30A، الزامات ساختمانی، الکتریکی و عملیاتی جایگاه سوخت

فصل هفتم : الزامات ساختمانی جایگاه سوخت

این فصل از کد استاندارد NFPA 30A در رابطه با الزامات ساخت و ساز ساختمان ها و تأسیسات ساختمانی جایگاه ها و مراکز توزیع سوخت است. نکات و الزامات این قسمت عبارتند از:

  • تقسیم بندی قسمت های مختلف یک مرکز توزیع سوخت موتور که در داخل یک ساختمان یا سازه قرار دارد، باید با در نظر گرفتن اصول ایمنی و حفاظت و مطابق با کد استاندارد NFPA 101 باشد.
  • تعداد سکوها و دیسپنسرهای موجود در مرکز توزیع سوخت باید به نحوی باشد که نیازهای موجود در منطقه را برطرف کند و این امر در کد استاندارد NFPA 101 توضیح داده شده است.
  • در جایگاه های سوخت لازم است تا تدابیری برای جلوگیری از نفوذ سوخت به درون ساختمان ها و محوطه های مجاور در صورت جاری شدن سوخت در نظر گرفته شود. این تدابیر و مقررات می­‌تواند شامل زه کشی معابر جایگاه و یا درب های بالاروندۀ آب بند باشد.
  • در صورت لزوم ، یک سیستم اطفاء حریق خودکار مطابق با استاندارد مناسب NFPA و دستورالعمل های تولید کنندگان نصب و راه اندازی شود.
  • سکوهای توزیع سوخت باید از سایر قسمتهای ساختمان توسط دیوارها، پارتیشنها، کف ها و مجامع سقفی طبقه که دارای قابلیت مقاومت در برابر آتش حداقل 2 ساعتی هستند، جدا شوند.
  • مواد و مصالح استفاده شده در داخل ساختمان جایگاه سوخت باید از مواد غیر قابل احتراق باشد و یا اینکه از مواد ایمن مطابق با کد استاندارد NFPA 220 استفاده شود.
  • در و پنجره های ساختمان جایگاه باید از جنس مصالح ضد حریق باشند و بتوانند حداقل 1.5 ساعت در برابر آتش مقاومت کنند. در ها باید به طور معمول بسته باشند. در صورتی که لازم باشد در ها باز باشند می‌­توانند به سیستم هایی مجهز شوند که در مواقع خطر و ایجاد حریق بسته شده و درهای خروج اضطراری گشوده شوند. استاندارد مربوط به درب ها در کد NFPA 80 موجود است.
  • دیسپنسرها باید به نحوی قرار گیرند که هیچ دیسپنسری دارای فاصلۀ بیش از 15 متر از ساختمان یا ورودی جایگاه نباشد.
  • در هر سکوی توزیع سوخت نباید بیش از 4 وسیلۀ نقلیه به طور همزمان سوخت گیری کنند.
  • سیستم اگزوز مکانیکی یا تهویه که در قسمت توزیع سوخت استفاده می­شود، باید دارای شرایط زیر باشد:
  1. این سیستم باید با سیستم دیسپنسرها به هم وصل شوند تا جریان هوا قبل و در حین کار وسایل توزیع سوخت ایجاد شود. خرابی و عدم برقراری  جریان هوا باید سیستم توزیع سوخت را بطور خودکار خاموش کند.
  2. سیستم اگزوز باید به گونه‌ای طراحی شود که حرکت هوا را در تمام قسمتهای کف ناحیه توزیع سوخت تأمین کند و از جریان یافتن بخارات قابل اشتعال در خارج از ناحیه توزیع و دیسپنسرها جلوگیری کند.
  3. مجرای ورودی اگزوز نباید کمتر از 76 میلی متر (3 اینچ) یا بیش از 305 میلی متر (12 اینچ) باشند. مجاری اگزوز نباید در کف  قرار داشته باشند و جریان آن­ها به کف ناحیه حمل و نقل نفوذ کند. جریان ورودی به مجاری اگزوز باید به مکانی امن در خارج از ساختمان تخلیه شود.
  4. سیستم اگزوز باید براساس ناحیه توزیع سوخت ، تهویه را با سرعت حداقل 0.3 m3/min/m2 از سطح کف فراهم کند.
  5. سیستم تهویۀ دیسپنسرها باید الزامات موجود در کد استاندارد NFPA 91 را رعایت کند.
  • کف محلی که دیسپنسرها نصب می­‌شوند باید کاملاً نفوذ ناپذیر و ناتراوا باشد. بنابراین در صورتی که به هر دلیلی در محل سکوها سوخت به زمین ریخته و جاری شد، این سوخت باید در مجاری و زه کشی و کانال های تدارک دیده شده هدایت شود و پس از جمع آوری در محل مخصوص ریخته شود.
  • در صورتی که سیستم زه کشی و کانال های مورد نظر در جایگاه بخواهند به مجاری فاضلاب شهری ریخته شوند، لازم است تا قبل از ورود به فاضلاب توسط تجهیزات تصفیه پساب نفتی یا دیواره های جدا کننده، سوخت و آب از هم جدا شوند و سپس پساب باقی مانده وارد مجرای فاضلاب گردد.

NFPA 30A الزامات ساختمانی جایگاه سوخت

تجهیزات گرمایش، ونت و تهویه مطبوع جایگاه ها

  • سیستمهای گرمایشی، تهویه مطبوع، و سیستمهای ونت و خروج دود که در جایگاه سوخت در داخل ساختمان کار می کنند، نباید با سیستم های مربوط به سکوها و دیسپنسرها بهم متصل شوند و لازم است هرکدام به طور جداگانه فعالیت کنند. این سیستم ها باید مطابق با NFPA 90A نصب شوند.
  • سیستم های گرمایش و تهویۀ ترکیبی نباید مجدداً هوای خروجی را مورد استفاده قرار دهند.
  • دهانه های خروجی هوا باید به گونه ای واقع شوند که در هیچ یک از قسمت ها تجمع بخارات رخ ندهد.
  • وسایل تولید گرما مانند بخاری ها و اجاق ها نباید در نزدیکی سکوهای دیسپنسرها واقع شوند.
  • در اتاق های ساختمان که امکان ورود و پاشش سوخت وجود ندارد، هیچ منعی برای قرار گرفتن وسایل گرمایشی وجود ندارد.
  • شکاف های موجود در دیواره های ساختمان که به منظور عبور لوله ها و سیم کشی و… ایجاد شده اند باید به وسیلۀ مواد نسوز و ضد حریق کاملاً بسته شوند.
  • اصولاً از فضای داخل ساختمان جایگاه نباید به منظور ذخیرۀ مواد سوختی استفاده کرد.
  • در جایگاه های CNG و LPG و تعمیرگاه های مربوط به این تجهیزات، وجود وسایل گرمایشی و تجهیزاتی که دمای سطح آن­ها از 399 درجه سانتی گراد بالاتر رود، مجاز نیست.
  • وسایل تولید گرما باید مطابق با الزامات NFPA 90A ، NFPA 31 ، NFPA 54 ، NFPA 211 و NFPA 82 نصب شوند.

فصل هشتم : تجهیزات الکتریکی

این فصل در مورد نصب سیم کشی برق و تجهیزات  الکتریکی در جایگاه ها و اماکن ذخیره و عرضۀ سوخت، است. الزامات و توصیه های مربوط به این بخش عبارتند از:

  • نصب و راه اندازی سیم کشی و تجهیزات الکتریکی باید طبق دستورالعمل های کد استاندارد NFPA 70 انجام شود.
  • تجهیزات الکتریکی موجود در جایگاه سوخت باید از استانداردهای ضد انفجار برخوردار باشند.
  • دیسپنسر سوخت به علت دارا بودن جریان برق و تجهیزات الکتریکی باید 46 سانتی متر از لبۀ سکو و سطح زمین فاصله داشته باشد.
  • سیم کشی ها و تجهیزات الکتریکی مرتبط با شیلنگ سوخت و نازل باید باید توسط بازرسین ذی صلاح مشاهده و تأیید شوند.
  • درصورتی که موادی از قبیل متانول و الکل ها در جایگاه نگه داری شوند، لازم است تا اقدامات ایمنی بیشتری صورت گیرد.
  • اقدامات لازم و الزامات در خصوص سیستم های قطع کن اضطراری الکتریکی در فصل ششم همین استاندارد توضیح داده شد و شما می‌­توانید با مراجعه به مقالۀ NFPA 30A، لوله کشی و اجزاء سیستم توزیع سوخت آن­ها را مشاهده کنید.

NFPA 30A تجهیزات الکتریکی

فصل نهم : الزامات و اقدامات عملیاتی

این فصل در خصوص الزامات مربوط به بهره برداری و استفاده از تأسیسات و تجهیزات توزیع سوخت در جایگاه ها می­باشد که عبارتند از:

  • مقدار دقیق موجودی روزانۀ مخازن باید با حاصل تفریق مقادیر سوخت ورودی به جایگاه و مقدار سوخت فروخته شده مقایسه گردد و در صورتی که این مقادیر باهم متناسب نبود، امکان وجود نشتی در سیستم لوله کشی یا مخزن وجود دارد که باید توسط افراد متخصص بررسی شود.
  • عملیات تحویل سوخت از تانکر حمل سوخت به مخازن جایگاه باید مطابق با الزامات کد استاندارد NFPA 385 انجام شود.
  • در صورتی که در جایگاه از مخزن روزمینی استفاده شود، تانکر حمل سوخت در زمان تخلیه باید حداقل 7.6 متر از مخزن جایگاه فاصله داشته باشد.
  • هنگام تحویل سوخت، تانکر باید کاملاً داخل محدودۀ جایگاه قرار بگیرد.
  • پر کردن مخزن تا زمانی که اپراتور تحویل مشخص و تأیید نکند که تانکر تحویل سوخت از ظرفیت کافی و اعلام شده برخوردار است، آغاز نمی‌­شود.
  • مخازن باید از طریق لوله ها، شیلنگ ها و کوپلینگ هایی به تانکر حمل سوخت متصل شوند که هیچ گونه نشتی و ریزش سوختی در جایگاه رخ ندهد. همچنین اتصالات باید از صدمات و آسیب های فیزیکی محافظت شوند.
  • سوخت نباید درون ظروف قابل حمل پخش شود مگر اینکه ظرف از فلز ساخته شده باشد یا توسط مرجع ذی صلاح تأیید شده باشد. همچنین باید درب آن کاملاً بسته و محکم شود تا هیچ گونه سوختی به بیرون ریخته نشود. ریختن سوخت داخل ظروف باید به گونه ای باشد که نازل شیلنگ در حین انجام عملیات، بصورت دستی نگه داشته شود.
  • فروش سوخت نباید داخل ظروف به مشتری صورت گیرد مگر این که مشخصات و نوع سوخت به همراه تأییدات لازم کاملاً روی ظرف مارک شده و درج شود.

NFPA 30A الزامات و اقدامات عملیاتی

کنترل حریق

از آن­جایی که جایگاه سوخت یک محیط مستعد انفجار و حریق است، لازم است تا اقدامات ایمنی ای در راستای پیشگیری و کنترل حریق در جایگاه ها انجام شود که برخی از این اقدامات و الزامات عبارتند از :

  • استعمال دخانیات و استفاده از کبریت و فندک در فاصلۀ کمتر از 6 متری تجهیزات توزیع سوخت و دیسپنسرها نباید صورت بگیرد.
  • موتور خودروی مورد سوخت گیری و دیگر موتورها و ژنراتورهای موجود در جایگاه به غیر از موارد ضروری باید در حین فرایند سوختگیری خودروها خاموش باشند.
  • نصب، بازرسی و نگه داری از تجهیزات اطفاء حریق جایگاه های سوخت باید طبق الزامات موجود در کد استاندارد NFPA 10 انجام شود.
  • در صورت لزوم می­توان از سیستم های اطفاء حریق خودکار در جایگاه های سوخت مطابق با الزامات سازندگان آن ها استفاده کرد.
  • استفاده از تلفن همراه حین سوخت گیری مجاز نیست.

کنترل حریق

علائم هشدار دهنده باید به طور واضح و آشکار در محل سکوهای توزیع سوخت نصب و نوشته شوند. این هشدارها شامل موارد زیر است:

  1. توزیع بنزین در ظروف غیرمجاز، غیرقانونی و خطرناک است.
  2. سیگار کشیدن ممنوع
  3. خودرو را خاموش کنید.
  4. ظروف حاوی سوخت را داخل خودرو و روی سقف آن خود قرار ندهید.
  5. ظرف را قبل از پر کردن روی زمین بگذارید.
  6. با لمس یک سطح فلزی به دور از نازل ، الکتریسیته ساکن خود را قبل از انجام فرایند سوخت گیری تخلیه کنید.
  7. اگر آتش سوزی شروع شد، نازل را از خودرو جدا نکنید و فوراً  به عقب بروید.
  8. افراد زیر سن قانونی مجاز به انجام فرآیند سوخت گیری نیستند.
  9. استفاده از تلفن همراه حین سوخت گیری مجاز نیست.

NFPA 30A الزامات و اقدامات عملیاتی

مدیریت پساب ها و اقدامات کلی جایگاه

  • زه کشی و مجاری عبور پساب های مایع در جایگاه سوخت باید به گونه ای باشد که از ریختن مایعات روی زمین جلوگیری شود. پساب ها پس از جمع آوری در محل و ظروف مناسب و جدا کردن پساب های نفتی و روغنی از آب وارد فاضلاب می‌­شوند.
  • تله های جدا کننده روغن باید در فواصل مناسب و به صورت مکرر استفاده شوند تا از ورود پساب های روغنی به فاضلاب کاملاً جلوگیری شود.
  • قسمت سکوهای توزیع سوخت جایگاه باید عاری از موارد غیر ضروری مانند پوشش گیاهی، موانع، زباله ها و… باشد که هر کدام به نحوی سبب اخلال در فرآیند سوختگیری می­‌شوند.
  • هر کدام از دیسپنسرها باید یک اوپراتور داشته باشد که عملیات فروش سوخت به مشتریان را انجام دهد.
  • سرپرست جایگاه باید از لحاظ جسمی و روانی مورد تأیید ارگان های ذی صلاح باشد.
  • هشدارها و دستورالعمل هایی که برای سوخت گیری ضروری است باید در محلی نصب گردد که افراد در حین سوخت گیری بتوانند کاملاً آن­ها را رویت کنند.
  • در صورت بروز آتش در جایگاه سوخت باید علاوه بر اقدامات اولیه در جایگاه، با آتش نشانی تماس گرفته شود.

سوخت گیری وسایل نقلیه از مخازن خارج از جایگاه های سوخت

توزیع سوخت در فضای باز از یک مخزن به یک وسیله نقلیه موتوری که در مراکز تجاری ، صنعتی ، دولتی یا تولیدی واقع شده و برای سوخت رسانی به وسایل نقلیه مورد استفاده در ارتباط با مشاغل خود در نظر گرفته شده است فقط درصورتی مجاز است که الزامات زیر در آن جا رعایت شود :

  • بازرسی از محل و عملیات سوخت گیری انجام شود و عملیات نباید انجام شود مگر اینکه توسط مرجع ذی صلاح تصویب شود.
  • مخزن مورد نظر باید الزامات NFPA 385 را رعایت کند.
  • طول شیلنگ توزیع سوخت نباید از 15 متر (50 فوت) فراتر رود.
  • نازل مورد استفاده برای سوخت گیری باید از نوع قطع کن اتوماتیک باشد.
  • سوخت گیری شبانه فقط در مواردی انجام می­شود که وجود نور کافی در محل، توسط مراجع ذی صلاح تأیید شود.
  • مخزن سوخت باید دارای چراغ فلاشر باشد و در حین عملیات سوخت رسانی چراغ های آن روشن و خاموش شوند.
  • برای جلوگیری از سرریز سوخت در صورت افزایش دما ، باید فضای انبساط کافی در هر مخزن سوخت در نظر گرفته شود.

NFPA 30A، سیستم بازیافت بخارات و جایگاه های چند منظورۀ CNG، LNG و LPG

در ادامۀ این مطلب فصل های بعدی کد استاندارد NFPA 30A شامل فصل های 10 و 12 در خصوص الزامات مرتبط با سیستم و تجهیزات بازیافت بخارات و توزیع سوخت های CNG، LNG و LPG آورده شده است.

استاندارد NFPA 30A و جایگاه سوخت

فصل دهم : سیستم بازیافت بخارات جایگاه سوخت

از آن­جایی که بنزین یک سوخت فرار است و به دلیل فشار بخار بالا تمایل زیادی به تبخیر دارد، در سیستم توزیع سوخت جایگاه قسمتی از بنزین مایع به بخار تبدیل می­شود. وظیفۀ سیستم بازیافت بخارات در حقیقت جمع آوری بخارات ایجاد شده و تبدیل مجدد آن­ها به بنزین مایع است.

اجزای سیستم فرایند بازیافت بخارات در جایگاه سوخت عبارتند از : شیرها، شیلنگ نازل، دمنده ها، پمپ های خلأ، گیرنده های آتش یا سیستم های جلوگیری از انتشار شعله، تجهیزات کنترلی و … الزامات مربوط به سیستم بازیافت بخارات عبارتند از :

  • تنها دستگاه های مجاز برچسب خورده توسط مراجع ذی صلاح، اجازۀ کار در سیستم بازیافت بخارات جایگاه سوخت را دارند.
  • در مسیر برگشت بخارات از هر دیسپنسر، لازم است تمهیداتی اندیشیده شود تا زمانی که نازل های سوخت در حالت عادی و خارج از حالت سوخت رسانی قرار دارند، از تخلیۀ بخارات جلوگیری شود.
  • سیستم های بازیافت بخارات که دارای دمنده هستند، فقط باید در صورتی استفاده شوند که درون تمام تجهیزات سیستم از جمله لوله کشی بخارات، مخزن سوخت و کلیۀ سیستم بازیافت بخارات، از سیستم ایمنی جلوگیری از انتشار شعله استفاده شده باشد.
  • چنانچه یکی از تجهیزات سیستم، تحت شرایط عملیاتی خود دارای مخلوط بخار و هوای قابل اشتعال باشد و نتواند جلوی ایجاد احتراق این مخلوط را بگیرد، باید طوری طراحی شود که در برابر انفجار داخلی و بدون خراب شدن در خارج مقاومت کند.
  • تجهیزات بازیافت بخارات باید خارج از محدودۀ سکو های توزیع سوخت باشند و علاوه بر این باید دارای موقعیت و شرایط زیر باشند :
  1. حداقل 3 متر (10 فوت) از خطوط املاک مجاور فاصله داشته باشند.
  2. حداقل 6 متر از هر دیسپنسر در جایگاه فاصله داشته باشند.

استاندارد NFPA 30A سیستم بازیافت بخارات جایگاه سوخت

  • در صورت عدم دستیابی به فاصله مورد نیاز از خطوط املاک مجاور، باید تدابیری برای محافظت از تجهیزات پردازش بخار در برابر آتش سوزی فراهم می شود. تدابیر قابل قبول برای این منظور شامل موارد زیر است :
  1. محفظه های مقاوم از جنس مواد غیر قابل احتراق و اشتعال، در فاصلۀ حداقل 455 میلیمتر (18 اینچ) از بالای تأسیسات بازیافت بخارات قرار گیرند.
  2. تجهیزات بازیافت بخارات در زیر زمین نصب شوند.
  3. به وسیلۀ یک سیستم آب پاش مورد تأیید، محافظت شوند.
  • در صورت استفاده از محفظه های محافظ و فضاهای زیرین برای تجهیزات بازیافت بخارات، برای جلوگیری از پخش شدن و احتراق بخارات باید از یک سری وسایل برای تهویۀ محفظه استفاده کرد. باید توجه داشت که در هیچ حالتی حتی اگر تجهیزات با روش های مذکور هم محافظت شوند نباید فاصلۀ کمتر از 1.5 متر از املاک مجاور، ساختمان ها و راه های عبور و مرور داشته باشند.
  • تجهیزات بازیافت بخارات باید به وسیلۀ گارد، فنس و وسایل محافظ دیگر در برابر آسیب ها و صدمات فیزیکی محافظت شوند.
  • تجهیزات و لوازم برقی سیستم بازیافت بخارات (Vapor Recovery) باید مطابق با دستورالعمل های فصل 8 همین کد استاندارد نصب و استفاده شوند.
  • لوله های هواکش در سیستم های پردازش بخار به منظور پراکندگی بخارات باید در یک جهت رو به بالا تخلیه شوند و حداقل 3.6 متر (12 فوت) بالاتر از سطح خاتمه یابند. محل خروجی ها باید به گونه ای تنظیم و مستقر شوند که بخارات قابل اشتعال جمع و متمرکز نشود یا به مکان خطرناک و قابل احتراق نروند و وارد ساختمان جایگاه و ساختمان های مجاور نشوند.

** فصل 11 کد استاندارد NFPA 30A به بررسی الزامات مرتبط با سیستم های توزیع سوخت وسایل دریایی در سواحل، اسکله ها و سکوهای شناور دریایی می­پردازد که در این مقاله از ذکر آن­ها خودداری شده است.

فصل دوازدهم : الزامات توزیع سوخت های CNG، LNG و LPG

 در این فصل به بررسی گاز CNG و LPG و LNG خواهیم پرداخت. گاز CNG یا گاز طبیعی در حقیقت همان گاز متان با یک اتم کربن است که خروجی حاصل از چاه های گاز است و به گاز شهری هم معروف است. گاز LNG هم دارای ساختار مشابه با CNG است با این تفاوت که در اثر فشار بالا مایع شده است و به آن گاز طبیعی مایع می­ گویند.

اما LPG یا گاز مایع ترکیبی از هیدروکربن های اتان و پروپان با دو و سه اتم کربن است که به صورت مایع در کپسول های مخصوص نگه داری می­ شود. این گاز در حقیقت سبک ترین برش حاصل از نفت خام و محصول برج تقطیر پالایشگاه است.

 

استاندارد NFPA 30A و جایگاه های سوخت CNG، LNG و LPG

این فصل از کد استاندارد NFPA 30A در حقیقت به بیان الزامات و دستورالعمل های مربوط به جایگاه سوخت چند منظوره ای می­‌پردازد که علاوه بر بنزین مبادرت به توزیع سوخت های گازی چون CNG، LNG و LPG می­ نمایند. الزامات مربوط به این بخش عبارتند از:

  • نصب و استفاده از سیستم های CNG باید الزامات NFPA 52 را برآورده سازد ، مگر اینکه در این فصل اصلاحاتی بر آن کد اعمال شده باشد. همچنین نصب و استفاده از سیستم های LNG باید مطابق الزامات NFPA 57 باشد و نصب و استفاده از سیستم های LPG هم طبق الزامات NFPA 58 صورت گیرد، مگر آنکه در این فصل اصلاحاتی بر آن­ها انجام شده باشد.
  • وسیله ای باید فراهم شود که به لوله کشی منبع توزیع کننده متصل شود و در صورت جابجایی دیسپسنسر از محل خود، این وسیله از برقراری جریان سوخت جلوگیری کند.
  • کلیۀ تجهیزات مربوط به CNG، LNG و LPG باید مورد تأیید مراجع ذی صلاح قرار گیرند.
  • برای توزیع این سوخت ها باید از شیلنگ های استاندارد استفاده شود و طول این شیلنگ ها نباید از 5.5 متر (18 فوت) تجاوز کند.
  • مخازن روزمینی ذخیرۀ سوخت CNG و LNG باید از هر گونه خط املاک مجاور، راه های عبور و مرور و ساختمان های جایگاه به وسیلۀ دیواره های مناسب جدا شود و فواصل موجود در کد استاندارد NFPA 52 در این خصوص رعایت گردد.
  • همچنین مخازن سوخت مایع LPG هم باید به همان شکل از املاک مجاور، راه ها و ساختمان ها جدا شوند و الزامات و فواصل ذکر شده در کد استاندارد NFPA 58 در مورد آن ها رعایت شود.
  • مخازن روزمینی ذخیرۀ CNG، LNG و LPG باید حداقل 6 متر (20 فوت) از همدیگر فاصله داشته باشند. این مخازن باید حداقل 15 متر (50 فوت) از دیسپنسر سوخت (هم دیسپنسرهای گازی و هم بنزین) فاصله داشته باشند.
  • این تفکیک و فاصله لازم نیست در خصوص مخازنی که گاز مشابهی را در خود ذخیره می­کنند رعایت شود.
  • مخازن ذخیرۀ CNG، LNG و LPG باید از محافظ هایی جهت جلوگیری از صدمات فیزیکی برخوردار باشند.
  • چنانچه از مخازن روزمینی برای ذخیرۀ گازهای CNG، LNG و LPG استفاده شود و جایگاه دارای مخازن زیرزمینی برای ذخیرۀ بنزین باشد، لازم نیست جداسازی افقی و فواصل افقی روی زمین برای آن­ها رعایت شود.
  • در صورتی که دیسپنسرهای CNG و LNG زیر سایبان یا محفظه نصب شوند، به دلیل تجمع بخارات و امکان ایجاد جرقه و انفجار، لازم است تا از تجهیزات الکتریکی ضد انفجار برای دیسپنسرها استفاده شود تا از خطرات احتمالی و ایجاد آتش و انفجار جلوگیری به عمل آید.
  • دیسپنسرهای گاز مایع LPG باید تمام الزامات موجود در کد استاندارد NFPA 58 را رعایت کنند. نازل توزیع LPG هم باید به گونه ای باشد که پس از قطع ارتباط بیش از 2 یا 3 سانتی متر سوخت را پخش نکند.
  • دیسپنسرهای توزیع گاز مایع LPG باید حداقل 1.5 متر از دیسپنسرهای توزیع بنزین فاصله داشته باشند.
  • کلیه سیم کشی ها و تجهیزات الکتریکی مرتبط با دیسپنسرهای LPG باید مطابق با کد استاندارد NFPA 70 انجام شود.
 
 
 
 

**فصل 11 کد استاندارد NFPA 30A به بررسی الزامات مرتبط با سیستم های توزیع سوخت وسایل دریایی در سواحل، اسکله ها و سکوهای شناور دریایی و فصل 13 به بررسی الزامات مرتبط با ذخیرۀ سوخت در ظروف و تانکرها با ظرفیت های مختلف می ­پردازد که در این مقاله از ذکر آن­ها خودداری شده است.

اشتراک گذاری :
دیدگاه کاربران
8 دیدگاه
  • نادر رحیمی 16 تیر 1402 / 10:59 ق.ظ

    سلام لطفا در خصوص استاندارد های مربوط به مایعات قابل اشتعال و صنایع دارای مواد شیمیایی قابل اشتعال بیشتر اطلاعات بفرمایین.

  • علی حسین درخشان 27 خرداد 1402 / 2:02 ب.ظ

    مطالب مفید و ارزنده ای بودن سپاسگزارم

  • ابراهیم 12 مهر 1401 / 1:10 ب.ظ

    با سلام
    مطالب بسیار مفید و کاربردی

    با سپاس از شما

  • مهدی‌پور 22 شهریور 1401 / 1:41 ب.ظ

    بسیار عالی
    دست مریزاد
    با آرزوی سلامتی و موفقیت روزافزون

    • اینرژی 23 شهریور 1401 / 8:54 ق.ظ

      با سلام و احترام
      از همراهی و حسن توجه شما سپاسگزاریم.
      حتما از مقالات دیگر ما دیدن کنید.

  • دانیال 14 فروردین 1401 / 4:02 ب.ظ

    با سلام بنده دانشجو رشته نفت هستم
    شما داکیومنت این استاندارد یعنی nfpa30a رو به طور کامل دارید؟ میتونید در اختیار بنده هم قرار بدید؟

  • شروین 14 شهریور 1399 / 5:41 ب.ظ

    با سلام
    عناوین و لیست استانداردهای NFPA نسبت به سایر سایت ها و گروههای علمی طبقه بندی جامع تر می باشد.

    • اینرژی مگ 1 آذر 1399 / 11:02 ق.ظ

      با سلام و تشکر از شما همراه گرامی
      از اینکه نظراتتون را با ما در میان می گذارید سپاسگزاریم

ارسال دیدگاه

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *


محصولات
مقالات