شیر پروانه ای
شیر پروانه ای – butterfly-valve ، مناسب برای کنترل دبی جریان در مسیر حرکت سیال است. این شیر میتواند در حالت نیمه باز قرار گرفته و میزان سیال عبوری را کم و زیاد کند. شیرهای پروانه ای یکی از پرکاربردترین شیرها در صنایع نفتی و پتروشیمی هستند. استفاده از شیرهای پروانهای بسیار راحت است زیرا اعمال یک چرخش ˚90 در دسته‌ی شیر، میتواند وضعیت شیر را از حالت کاملاً بسته به حالت کاملاً باز تغییر دهد.
در شیر پروانهای، دیسک حول محور خود که یک سر آن استم (stem) و سر دیگر آن نشیمنگاه است، دوران می‌کند. شیر پروانهای از لحاظ ظاهر و ساختار به شیر توپی (Ball valve) بسیار شبیه بوده و تفاوت آن ها را میتوان در شکل دیسک‌شان مشاهده نمود. در شیرهای پروانهای بزرگ، اکچویتور (actuator) شیر به وسیله چرخ دنده به استم متصل میشود تا باز و بسته کردن شیر با افزایش نیروی اعمالی توسط چرخدنده راحت تر باشد.
شیرهای پروانه ای به انواع هم مرکز (Centric) و خارج از مرکز (Eccentric یا Disc offset) و از لحاظ دیسک به سه نوع آفست، دابل آفست و تریپل آفست (double offset, Triple offset) و تایپ های ویفری، لاگ و فلنجی و انواع عملگرهای دستی ، پنوماتیکی و هیدرولیکی و انواع جنس چدنی استنلس استیل و فولادی تقسیم می شوند. همچنین از برندهای معتبر تولید کننده شیرهای پروانه ای میتوان به برندهای مختلف میراب ، پترو صنعت انرژی ، ونسا vanessa ، اورتون Orton ، کیتز Kitz ، KSB ، کیستون keyston ، آدامز Adams و … اشاره کرد.
