سیستم اطفا حریق اتوماتیک گازی چیست؟

انواع سیستم اطفا حریق اتوماتیک گازی

سیستم های اطفا حریق اتوماتیک گازی با توجه به گازی که برای عملیات اطفا حریق استفاده می شود؛ به دو دسته کلی تقسیم می شوند که این دو دسته عبارتند از:

1- گاز دی اکسید کربن (CO₂): در این سیستم که قدیمی تر است، از گاز دی اکسید کربن (CO₂) برای اطفا حریق استفاده می شود. دی اکسید کربن در فشار اتمسفر یک گاز بی رنگ، بی بو و از نظر الکتریکی غیر رسانا است. این گاز دارای نسبت انبساط بالایی است که امکان تخلیه و گسترش سریع را در زمان وقوع حریق در تمام نقاط محل حادثه دیده فراهم می کند. از جمله مزایای سیستم اطفا حریق با استفاده از گاز دی اکسید کربن (CO₂) عبارتند از:

• قابلیت تخلیه و گسترش سریع در محل به دلیل نسبت انبساط بالا
• دوستدار محیط زیست: گاز دی اکسید کربن (CO₂) در جو زمین وجود دارد و یکی از محصولات جانبی احتراق بوده و استفاده از آن هیچ تاثیر زیست محیطی مخربی ندارد.
• بدون نیاز به تمیزکاری محیط پس از عملیات اطفا حریق
• عدم وجود خطراتی از قبیل برق گرفتگی و آسیب رسیدن به تجهیزات برقی در حین عملیت اطفا حریق به دلیل غیر رسانا بودن
• اثرگذاری بر روی طیف گسترده ای از آتش سوزی ها

     از جمله مضرات سیستم اطفا حریق با استفاده از گاز دی اکسید کربن (CO₂) می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

• غلظت بالای گاز دی اکسید کربن (CO₂) در محیط ممکن است باعث ایجاد بیهوشی و یا حتی مرگ شود.
• به دلیل اثرات خنک کنندگی پائین گاز دی اکسید کربن (CO₂)، امکان به وقوع پیوستن مجدد حریق وجود دارد.
• هنگام تخلیه، ذرات جامد گاز دی اکسید کربن (CO₂)وجود دارند و الکتریسیته ساکن کافی برای تولید جرقه تولید می کنند.

شکل 2- سیستم اطفا حریق اتوماتیک گازی با گاز دی اکسید کربن (CO₂)

2- گازهای بی اثر (Inert gases): در این حالت سیستم اطفا حریق اتوماتیک گازی با استفاده از گازهای بی اثر که به گازهای پاک نیز معروف هستند کار می کند. این سیستم اطفا حریق می‌تواند بدون آسیب رساندن به محیط زیست و ساکنین در محل، آتش را مهار کرده و فرآیند اطفای حریق را بهبود ببخشد. از جمله مزایای سیستم اطفا حریق با استفاده از گازهای بی اثر می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

• غیر سمی
• بی بو
• عدم تاثیر بر روی دید به دلیل بی رنگ بودن
• پس از عملیات اطفا حریق هیچ گونه باقیمانده و یا رسوبات روغنی باقی نمی گذارد و نیازی به تمیزکاری محیط نخواهد بود.
• بدون هیچگونه آثار مخرب زیست محیطی
• عدم تخریب لایه ازون
• غیر رسانا و بدون خطراتی از قبیل برق گرفتگی و یا آسیب دیدن تجهیزات برقی
• کمترین شوک حرارتی (افت ناگهانی دما) ممکن در هنگام تخلیه

شکل 3- سیستم اطفا حریق اتوماتیک گازی با گاز بی اثر (Inert gases)

مکانیزم عملکرد سیستم اطفا حریق اتوماتیک گازی

اصول کار یک سیستم اطفا حریق اتوماتیک گاز با استفاده از گاز دی اکسید کربین (CO₂) و یا گازهای بی اثر، کاهش اکسیژن موجود در یک فضای بسته به منظور خفه کردن آتش است. هنگامی که گاز دی اکسید کربن (CO₂) و یا گازهای بی اثر به منطقه خطر تخلیه می شود، اکسیژن در فضای مذکور به حدی کاهش می یابد به طوری که اکسیژن کافی برای ادامه احتراق در دسترس نبوده و آتش خاموش می شود. در واقع پس از اینکه سنسورهای تشخیص حریق اولین علائم مربوط به آتش سوزی را دریافت کنند، سیستم اطفا حریق گازی به صورت اتوماتیک فعال شده و گاز از طریق لوله کشی از پیش تعبیه شده به سمت نازل های خروجی هدایت می شود و نهایتا با خروج گاز از نازل ها، عملیات اطفا حریق مطابق آنچه در بالا توضیح داده شد صورت می پذیرد.